كه فرشتهء وحى جبرئيل نازل شده و از جانب پروردگار متعال ابلاغ سلام نموده و گفت :
اى محمّد ! خداوند مىفرمايد من هيچ پيامبرى از پيامبران گذشته را قبض روح نكردم مگر پس از كمال دين و اتمام حجّتم ، و براى تو تنها دو موضوع باقى مانده كه بايد آن دو را به مردم ابلاغ نمايى ، يكى حكم حجّ و ديگرى موضوع ولايت و خلافت است . زيرا من تا بحال زمين را خالى از حجّت قرار نداده‌ام و هرگز هم خالى نخواهم گذاشت ، زيرا خداوند عزّ و جلّ تو را مأمور فرموده تا خود و ساير مردمان - از اقصى نقاط مدينه و اطراف آن كه تمكَّن و استطاعت لازم براى انجام حجّ دارند - را به مكَّه سوق دهى و تمام اصول و قوانين آن را همچون نماز و زكات و روزه به ايشان آموزش دهى .
پس منادى را فرمود تا اعلام كند كه رسول خدا آهنگ سفر حجّ دارد و مأمور به تعليم اين عبادت بزرگ همچون ساير شرايع و مقرّرات سابق است .
بارى رسول خدا صلَّى الله عليه و آله همراه هفتاد هزار نفر از اهالى مدينه و اطراف آن عازم مكَّه شده و از مدينه خارج شدند - مانند همان تعداد كه حضرت موسى از آنان براى هارون بيعت گرفت و عهدشكنى كردند و در آخر از گاو و سامرى تبعيّت نمودند - و همهء جماعت مسلمين در طول اين سفر قدم به قدم از تمام اعمال آن حضرت پيروى مىكردند .

119