نام کتاب : من لا يحضره الفقيه ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الصدوق جلد : 6 صفحه : 435
گفت : پسر مالك ، امام فرمود : بلكه تو مسمع بن عبد الملك ميباشى . توضيح : « مسمع بن مالك ، يا ابن عبد الملك در عنوان كردويه همدانى سابقا گذشت ، و وى ثقه و صاحب تأليف است و مراد از » ابان « در طريق ابان بن عثمان احمر است ، و قاسم بن محمّد جوهرى ضعيف است » . و آنچه در آن از محمّد بن اسماعيل بن بزيع آمده است ، پس روايت كردهام آن را از محمّد بن حسن - رضى الله عنه - از محمّد بن حسن صفّار از احمد بن محمّد بن عيسى از محمّد بن اسماعيل بن بزيع . توضيح : « محمّد بن اسماعيل بن بزيع ثقه و از اهل كوفه است و از اصحاب امام كاظم و حضرت رضا عليهما السّلام روايت مىكند ، كنيه اش ابو جعفر و از كارداران ابو جعفر دوانيقى است ، و علىّ بن نعمان اعلم نخعى كه از بزرگان و وجوه محدّثين اهل كوفه است وصيّت كرد كه كتابهاى او را به محمّد بن اسماعيل بدهند ، در مدح او رواياتى است كه در اين مختصر مجال ذكر آنها نيست ، و نجاشى پاره اى از آن را نقل كرده است ، طريق صدوق به وى صحيح است » . و آنچه در آن از علىّ بن ريّان آمده است ، پس روايت كردهام آن را از محمّد بن علىّ ماجيلويه - رضى الله عنه - از علىّ بن ابراهيم ، از پدرش از علىّ بن ريّان . توضيح : « علىّ بن ريّان - با تشديد ياء - ابن صلت اشعرى قمّى ثقه و صحيح و اصلا كوفى است ولى بقمّ منسوب است زيرا پدرانش از مدينه بكوفه و از كوفه به قم هجرت كرده و در قم منزل گزيدند ، وى از جانب امام هادى وكيل بوده و از آن حضرت نسخه اى را روايت مىكند ، و او و برادرش محمّد بن ريّان كتاب مشتركى دارند ، و طريق مؤلَّف به او حسن است به ابراهيم بن هاشم » .
435
نام کتاب : من لا يحضره الفقيه ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الصدوق جلد : 6 صفحه : 435