كند ادّعايش قابل رسيدگى در محاكم نيست ، أمّا اگر پس از تحليف و سوگند دادن طرف مقابل ، اقامهء بيّنه در مورد دعوايش كند ، مسألهء اختلافى است مشهور گويند در اين صورت هم دعوايش قابل رسيدگى نيست چون يا بايد از ابتدا به قسم دادن طرف حاضر نمىشد و اگر شد بدست خود حقّ خويش را ضايع كرده است چنان كه از پاره اى روايات استفاده مىشود ، و البتّه بعضى از فقهاء هم مانند شيخ مفيد گفته‌اند در صورت پيدا كردن بيّنه مىتواند دعواى را از سر گيرد و حقّ او باقى است » .
3341 - رسول خدا صلَّى الله عليه و آله فرمود : هر كس براى شما به لفظ جلاله قسم ياد كرد بر حقّى ، تصديقش كنيد ، و هر كس از شما چيزى طلبيد با سوگند به خدا ، به او بخشش كنيد ، قسم دادن ، دعوى مدّعى را زائل مىكند و دعوائى باقى نمىگذارد .
مؤلف كتاب - رحمه الله - گويد : هر گاه كسى حق كسى را به قسم دروغ ضايع كرده باشد بعد توبه كرده و مال را با منافعى كه داشته است بازگرداند بر صاحب حقّ است كه رأس المال را يعنى اصل مال را با نيمى از منافعش از وى بستاند و بقيّه را به او ببخشد زيرا كه اين مرد توبه كرده است و اين خبر را مسمع بن عبد الملك ابو سيّار از امام صادق عليه السّلام روايت كرده است كه ما در باب وديعه آن خبر را به تمام لفظ خواهيم آورد - إن شاء الله .

79