در بارهء شخصى كه غلام يا كنيز خود را تدبير كرده سپس به قيمت او نياز پيدا نموده است . مىتواند او را بفروشد ؟ امام عليه السّلام فرمود : اين كار جايز نيست مگر آنكه با خريدار شرط كند كه هنگام مرگ او را آزاد سازد .
شرح : « مشهور اين گونه روايت را حمل بر استحباب كرده‌اند و فروش مدبّر را مطلقا جايز مىدانند » .
3459 - از امام هفتم عليه السّلام سؤال كردند : زنى كنيز خود را تدبير كرد و آن كنيزك از شوى خويش دخترى زيبا و سالم زائيد آن زن ندانست كه آيا دختر نيز مانند مادرش مدبّر است يا نه ، امام عليه السّلام پرسيد : زن پس از تدبير حامله شده ياء هنگام تدبير داراى حمل بوده است ، سائل گفت : فدايت شوم نمىدانم ، جواب هر دو صورت را بفرمائيد ، امام فرمود : اگر كنيز حامله بوده و هنگام تدبير راجع به فرزند سخنى نگفته است در اين صورت كنيز مدبّر و فرزندش بنده است و چنانچه بعد از تدبير حمل برداشته فرزند مانند مادر مدبّر خواهد بود . ( سائل در اين خبر ظاهرا عثمان بن عيسى است ) .
3460 - حسن بن على وشّاء از امام هفتم عليه السّلام سؤال كرد مردى كنيز

156