كند ) چهار ركعت نماز ظهر مىخواند و يك قنوت بر او است و آن پيش از ركوع در ركعت اوّل است . و آنچه در اين گفتار در مورد ركوع آمده ( كه دو قنوت دارد ) جز حريز كه از زراره روايت كرده هيچ كس ديگر آن را روايت نكرده است .
و امّا آنچه من خود بدان عمل مىكنم و فتوى بدان مىدهم كه ديگران عمل كنند و استادانم - كه رحمت خدا بر ايشان باد - بدان قائل بودند اينست كه بطور كلَّى يك قنوت در تمامى نمازها چه در نماز جمعه و چه غير آن در ركعت دوّم پس از قراءت پيش از ركوع است .
1220 - زراره گويد : به آن حضرت ( امام باقر عليه السّلام ) عرض كردم : نماز جمعه بر چند نفر واجب است ؟ آن حضرت فرمود : هفت نفر از مسلمانان كه با هم جمع شوند نماز جمعه بر ايشان واجب است ، و براى كمتر از پنج نفر از مسلمانان كه يكى از آنان امام باشد نماز جمعه تشكيل نمىشود ، پس اگر هفت نفر مسلمان گرد هم آيند و ترس از أهل سنّت يا ساير مخالفان نداشته باشند بعضى از ايشان ديگران را امامت مىكند و براى آنان خطبه ميخواند .
مترجم گويد : « از آنچه گذشت چنين ظاهر مىشود چنانچه هفت كس جمع شوند نماز جمعه واجب عينى و اگر پنج يا شش نفر گرد هم آيند نماز جمعه واجب تخييرى باشد ، و مراد از امام در اجتماع پنج نفرى پيشنماز است نه امام اصل » .
شرح : « نماز جمعه در زمان حضور پيغمبر صلَّى الله عليه و آله واجب بوده و كسى حقّ تخلَّف از آن را بدون عذر نداشته ، و در زمان ائمّهء معصومين عليهم السّلام همچنين واجب بوده است ، لكن شروطى دارد كه اگر آن شروط محقّق شود واجب

81