فلسهايش حمل نمايد پس هر گاه خداوند عزّ و جلّ بخواهد زمينى را بلرزاند به آن ماهى امر فرمايد كه همان فلس را ( كه شهر مورد نظر بر آن مستقر است ) به حركت درآورد ، و ماهى نيز آن را تكان ميدهد و زمين ميلرزد و اگر ماهى فلس خود را ( بجاى حركت دادن ) بلند مىكرد حتماً زمين به اذن خداوند عزّ و جلّ واژگون و زير و رو مىشد .
( مصنّف - رحمة الله عليه - ميافزايد : ) و زلزله بسبب يكى از اين عوامل و اشكال سه گانه كه گذشت پديد مىآيد ، و اين اخبار ( با وجود اختلاف ظاهرى ) در واقع و معنى با يك ديگر تباين و اختلاف ندارند .
شرح : « چنان كه گفته شد از نحوه كلام خود پيداست كه مطلبى مسلَّم را امام عليه السّلام به صورتى كه با درك مخاطب سازگار باشد فرموده است ، و مسائلى كه امروز براى بشر كشف شده در آن روزگار فهمش براى مردم ميسر نبود لذا چون سؤال مىشد امام پاسخى مناسب فهم سائل مىفرمود » .
1514 - سليمان ديلمى از امام صادق عليه السّلام سؤال كرد زلزله چيست و چگونه پديده ايست ؟ آن حضرت فرمود : آيتى ( از خداوند متعال ) است ، پرسيد : سبب وقوع آن چيست ؟ آن حضرت فرمود : همانا خداوند تبارك و تعالى فرشته اى را مأمور ساخته و بر رگها يا رگه هاى زمين گماشته است و هر گاه اراده فرمايد كه سرزمينى را يا بخشى از زمين را بلرزاند به آن فرشته مأمور وحى فرمايد كه رگ آن قطعه مورد نظر را به حركت درآور ، امام عليه السّلام بسخن خود ادامه داده فرمود : پس آن فرشته رگ همان قطعه مورد نظر را كه خداوند تبارك و تعالى امر فرموده مىجنباند و زمين به حركت

260