آنست كه يكى از متعاملين بگويد : « هر گاه اين ريگهايى را كه در دست دارم پرتاب كردم معامله لازم مىشود » . و اين معناى نهى از « بيع حصاة » است .
و امّا « ملامسه » آنست كه بگويى : هر گاه من دست بلباسم كشيدم ( يا به لباس تو ) بيع لازم گشته ، بمبلغ و مدّتى كه ذكر شد .
و پاره اى گفته‌اند كه : متاع را با حاجبى از پارچه دست بسايد نه آنكه ببيند ( بلكه لمس كند ) . و اين نوع معاملات ، همگى معاملات زمان جاهليّت بوده است ، كه در زمان اسلام عمل مىكردند ، و رسول خدا صلى الله عليه و آله از آن نهى فرمود .
مترجم گويد : « بيع الحصاة » به چند گونه تفسير شده كه همگى در ابهام كميّت و كيفيّت قيمت و متاع مشتركند ، و آنچه در اينجا بيان شده : معنى « منابذه » است ، و « بيع الحصاة » يا خريد و فروش بوسيلهء سنگريزه‌ها ، چند نوع تفسير دارد كه ما از كتاب جاهليّت و اسلام ( صفحهء 696 ) ذيلا نقل مىكنيم : 1 - زمينى را بدون تعيين مساحت از يك ديگر مىخريدند و تعيين مقدار آن را بدين ترتيب قرار مىدادند كه خريدار سنگى را با قوّت هر چه تمامتر به انتهاى زمينى پرتاب كند ، و هر كجا كه سنگ از حركت باز ايستد ، تا آنجا ملك خريدار باشد ! .
2 - گوسفند يا متاع ديگر را بدين ترتيب مىخريدند كه : خريدار يا فروشنده ( طبق قرار معيّن ) مشتى سنگريزه را از زمين بردارد ، سپس به تعداد آنها هر چند تا كه باشد ، درهم يا دينار به فروشنده پرداخت شود .
3 - خريدار به فروشنده مبلغ پنجاه درهم در مقابل ( مثلا ) تخم مرغ مىداد ، امّا تعداد تخم مرغى را كه بايد تحويل بگيرد ، بدين ترتيب معلوم كرده و قرار

171