حلالش حساب دارد و حرامش كيفر ، و به همهء مسلمانان چنان مهربان است كه نسبت به خود ، و از سخن گفتن چنان پرهيز مىنمايد كه از مردارى كه سخت متعفّن شده ، و از مال دنيا و آرايش آن دورى مىنمايد همچون پرهيز از آتشى كه مىخواهد او را فراگيرد ، و آرزويش را كوتاه مىسازد ، و اجلش را ميان دو چشم خود مىبيند . گفتم : اى جبرئيل ! توضيح « اخلاص » چيست ؟ گفت : مخلص ( كسى كه كار بىريا انجام دهد ) كسى است كه از مردم چيزى نخواهد تا خود بيابد ، و اگر يافت ، خرسند گردد ، و هر گاه نزد او چيزى باقى ماند ، آن را در راه خدا مىبخشد ، بدرستى كه ، هر كس از مخلوق درخواست نكند ، اعتراف به پرستش خدا نموده ، و چون يافت و راضى شد پس او از خدا راضى است و خداوند تبارك و تعالى هم از او خشنود است و چون براى رضاى خدا بخشش كرد به حدّ اعتماد به پروردگار خود رسيده است . گفتم : پس تفسير « يقين » چيست ؟ پاسخ داد : شخصى كه به سر حدّ يقين رسيد ، عملش را چنان براى خدا انجام دهد كه گويا او را مىبيند چون ( يقين دارد ) اگر او خدا را به چشم نمىبيند ، امّا خدا شاهد وى مىباشد ، و به يقين مىداند هر آنچه از غم و شادى و غيره ، به او رسد البتّه به او خواهد رسيد و از او نمىگذرد ، و آنچه هم از وى ردّ شده حتما به او نخواهد رسيد ، و هيچ كدام خطا نبوده بلكه از

135