هر كس كه پرستش گردد باطل است و با اعتراف به زبانم از عقيدهء درونيم پرده برمىدارم ، و در دل يقين دارم كه نيست معبود بر حقّى جز « الله » ، و گواهى مىدهم پناهگاهى نيست ( براى گريز ) از خدا مگر بسوى خود او و انسان قادر نيست از گزند هيچ ستمگرى و آشوب هيچ فتنه انگيزى رهائى يابد مگر خدا او را يارى دهد . و بار دوم كه فرياد بر مىآورد : « اشهد ان لا اله الَّا الله » معنايش اين است كه گواهى مىدهم : به هنگام گرفتارى در وادى حيرت هيچ رهائى بخشى نيست مگر يزدان پاك ، و كسى را ندارم كه مرا آشنا به دين گرداند جز پروردگار ، و خود او را گواه مىگيرم كه بىترديد و از عمق دل اعتراف مىكنم كه هيچ معبودى سزاوار پرستش نيست و همهء ساكنين آسمانها و زمين ، از فرشتگان گرفته تا انسان و ساير موجودات ، كوهها ، درختان ، جانوران و هر خشك و ترى كه وجود دارد همه را گواه مىگيرم : من با اعتقاد قلبى شهادت مىدهم كه بجز خداوند ، نه آفرينندهء ديگرى ، و نه روزى دهندهء و قابل پرستش و نه زيان رساننده و تنگگيرنده و درهم شكنندهء ديگر و نه گشاينده و گستراننده و نه باز دارنده و خير خواه و اندرز دهندهء ديگرى و نه كفايتكنندهء و شفا دهنده اى و نه اوّل و نه آخرى هست ، جز خداوندى كه آفرينش هستى بر اثر صدور فرمان هستى بخش او ، و هر نيكى و

86