از سكوت پيغمبر پرسيدم ، فرمود : سكوتش بر چهار پايه و اصل بود : يا از روى بردبارى در برابر نادانى كه سخن درشتى مىگفت ، يا از بيم زيان آن سخن ، و يا براى حفظ قدر و منزلت افراد ، كه در گوش كردن به سخن آنان و نظر كردن بسوى ايشان برابر باشد ، يا براى انديشيدن در كارهاى دنيا و آخرت . امّا برابرى و اندازه نگهداريش اين گونه بود كه به تمامى آنان كه در انجمن بودند يكسان نگاه مىكرد و به سخنان آنان گوش مىداد ، امّا تفكَّر او در امور دنياى فانى و سراى جاودان هر دو بود ، او كانون حلم و بردبارى بود ، لذا هيچ چيز او را به خشم نياورده ، و هيچ حادثه اى او را از ميدان بدر نمىكرد ، و چهار خصلت در آن حضرت فراهم آمده بود : انجام نيكيها تا مردم او را الگوى خود قرار داده و از وى پيروى نمايند ، و ترك بديها تا مردم نيز مرتكب بدى نشوند ، و اصرار و پىگيرى در نظريه اى كه صلاح جامعه در آن بود ، و اقدام به كارى كه خير دنيا و آخرت را براى امّت به ارمغان داشت .
و تمام همين حديث را از آغاز تا پايان أبو على احمد بن يحيى مؤدّب هم به اسناد خود از جميع بن عمير عجلى به همان طريق كه در آغاز همين باب

199