5 - چنانچه مطلب اين گونه روشن و واضح است چرا شخص پيغمبر صلَّى الله عليه و آله بصراحت نفرمود : ( اى مردم ، بزودى علىّ عليه السلام جانشين من خواهد شد ) بلكه جمله اى فرمود كه تأويل داشته باشد ، و اين همه بحث و جدل را باعث شود .
پاسخ : اگر قصد داريد بگوئيد چون در لفظ خبر احتمال تأويل مىرود باعث مىشود خبر درست نباشد ، يا رسول خدا صلَّى الله عليه و آله معنايى را كه خلافت علىّ عليه السلام و واجب ساختن لزوم اطاعت او را برساند در نظر نداشته است ، چون احتمال تأويل در آن مىرود ، بدليل آنكه غير از اين معنى آشكارتر و فصيحتر است ، بايد خبر را كنار گذارد ، و آن را دليل نشمرد .
پاسخ ما چند گونه است : 1 - جواب نقضى ، اگر با معتزلىها هم عقيده اى و قائلى به اينكه خدا با چشم سر ديده نشود ، نه در دنيا و نه در عقبى ، و استدلال مىنمائى به قول خداوند « عزّ و جلّ » * ( لا تُدْرِكُه الأَبْصارُ ) * ( ديده‌ها او را در نمىيابند - انعام : 107 ) لازم است بگوئى ( قصد نكرده است ديده نمىشود ) ، زيرا در گفتهء « لا يرى » احتمال تأويل مىرود ( كه در دنيا به چشم نمىآيد نه در آخرت ) و شما در برابر اشاعره كه اعمال بنده را مخلوق خدا مىدانند و به آيهء * ( وَالله خَلَقَكُمْ وَما تَعْمَلُونَ ) * ( و خداوند شما و كردارهايتان را آفريد - صافات :
94 ) استدلال مىنمايند بايد بگوييد پروردگار از « و ما تعملون » اراده نموده

169