ابن مسعود [1] و ابو هريره [2] و انس [3]

[1] عبد اللَّه بن مسعود هذلى صحابى است و كنيه اش ابو عبد الرحمن است بسيار قانع و متقى و حليم و حافظ قرآن كريم و بنهايت درجه جليل القدر و عظيم المنزله بوده درك فيض و هجرت و نماز بدو قبله را كرده است و ششمين كسى بوده كه اسلام آورده و در بدر واحد و خندق و غزوات ديگر ملازم خدمت پيغمبر بوده است او است كه در تجهيز جنازه فاطمه زهرا شركت داشته و بر جنازه ابو ذر نماز گذاشته و يكى از عشره مبشره است و يكى از دوازده كسى كه گواه على عليه السلام بر خلافت شدند و بر عليه ابو بكر قيام كردند و در مسجد مدينه او را از تصدى مقام خلافت بر حذر داشتند . او اول كسى است كه در مكه قرآن مجيد را آشكار تلاوت كرد و در حضور پيغمبر بلند ميخواند و از فشار كفار مكه نهراسيد و از طرف عمر براى تعليم قرآن و احكام دينيه بكوفه رفت و وزير عمار ياسر كه امير آن بلده بود گرديد و از طرف عمر اعلام شد كه اين دو از نجباى صحابه هستند و عمر عبد اللَّه را بر خود ترجيح داد و عبد اللَّه علاوه بر علم قرآن مجيد در حديث و تفسير اطلاعات فراوانى داشته و احاديث شريفه بسيارى از پيغمبر شنيده و حفظ كرده و ابن عباس و جمع بسيارى از صحابه و تابعين از وى روايت حديث مينمايند در سال سى و دوم هجرت در مدينه وفات كرد و در بقيع مدفون شد و زبير بن عوام و عمار ياسر بر جنازه اش نماز خواندند و عبد اللَّه رفعت گفته در ميان سال چهل تا پنجاه هجرى در شام فوت كرده - خلاصه از ص 255 ج 5 ريحانة الادب
[2] ابو هريره از مشاهير اصحاب حضرت رسالت ( ص ) و نام او محل خلاف است كه عبد اللَّه يا عبد الرحمن است و تا سى و چند قول نقل شده و اين درجه اختلاف در نام از مختصات او است و حال او هم مانند نام او محل اختلاف است از حيات الحيوان دميرى نقل است كه شطرنج بازى ابو هريره مشهور و دروغگوترين مردم بحضرت رسول ع بوده ، ابن ابى الحديد در شرح نهج البلاغه گويد كه معاويه جمعى از صحابه و قومى از تابعين را كه ابو هريره و عمر و بن عاص و مغيرة بن شعبه نيز از آن جمله بوده‌اند براى جعل اخبار كاذبه و قدح و طعن حضرت على ع و تبرى از آن حضرت نامزد كرد و حق العمل كافى و وافى براى ايشان تخصيص داد و ايشان نيز موافق دلخواه معاويه عمل ميكردند نام پدرش صخر بوده و در غزوه خيبر اسلام آورد و بسيار فقير بود و ملازمت حضور پيغمبر را مينمود و كسب حديث ميكرد و او را احفظ اصحاب دانسته‌اند در سال پنجاه و هفت يا نه در 78 سالگى وفات كرده است . ص 196 ج 5 ريحانة الادب
[3] ابو تمامه انس بن مالك بن نضر بن ضمضم بخارى انصارى صاحب رسول خدا و خادم او بخارى و مسلم 2386 حديث از او روايت كرده‌اند در شهر مدينه متولد شده و از دوران كودكى اسلام آورده و در خدمت پيغمبر بسر برده است تا آن حضرت وفات كرده پس از وفات پيغمبر انس از مدينه بدمشق كوچ كرده و از دمشق ببصره رفته و در آنجا اقامت كرده است ده سال پيش از هجرت در مدينه متولد شده و در سال 93 هجرى در بصره وفات كرده و او آخرين صحابى است كه در بصره فوت شده

25