و گفتهء خداى تعالى « وَإِذْ قالَ رَبُّكَ لِلْمَلائِكَةِ إِنِّي جاعِلٌ فِي الأَرْضِ خَلِيفَةً » ، دلالت دارد به خليفه‌اى كه اطاعت از او موجب هدايت ايشان مىگردد و آن اطاعت مقترن به توحيد است و نافى واگذارى و ستمكارى و تضييع حقوق از خداى تعالى است ، مقصود از آن همان خلافتى است كه به سبب آن ، مقام ولايت درست مىشود ، و حجّت الهى به آن كامل مىگردد ، و براى كسى ، عذرى در غفلت از حقّ باقى نمىگذارد .
نكته ديگر آن است كه خداى تعالى چون آمادگى يكى از بندگان خود را براى طاعتى دانست ، او را بدان دعوت مىكند تا توفيق آن عبادت را دريابد و مستحقّ پاداشى به اندازهء آن طاعت گردد و اگر غفلت از آن روا باشد ، رواست كه از همهء حقوق خلق خود غفلت كند و خداى تعالى از آن بزرگوارتر است كه چنين كند . پس براى كسانى كه حقوق الهى و حقوق خلقش را به جا مىآورند ، پاداش بزرگى مقرّر كرده است كه چون مفكَّرى در آن انديشه كند ، جزئى از آن را خواهد شناخت ، زيرا به واسطهء جلالت و بزرگى قدر آن ، نمىتواند كلّ آن را إدراك كرد ، و جزئى از اجزايش اين است كه به وسيلهء امام عادل ، مورچه و پشّه و هر جاندارى به سعادت مىرسد ، زيرا خداى تعالى مىفرمايد : « و ما تو را

16