و اگر بپرسد : چرا نماز را در سفر بايد قصر كرد ؟ گفته خواهد شد كه نمازهائى كه در آغاز امر واجب شده بود آنها ده ركعت در شبانه روز بود ، و آن هفت ركعت زائد بعد بآنها اضافه شد ، پس خداوند آن زيادت را بمسافر تخفيف داد براى سختى و رنج سفر و مشغوليّاتى كه او نسبت بانجام كارهايش و زحمت كوچ كردن و فرود آمدن در منازل بين راه دارد ، تا مبادا آن زيادى ركعات او را از كارهاى لازم كه براى آن سفر كرده است باز دارد ، و اين قصر صلاة رحمتى است از جانب خداوند عزّ و جلّ براى مسافران ، و عطوفت او است بر آنان ، جز در نماز مغرب كه در آن تقصير نيست و بايد تمام بجا آورده شود زيرا آن خود يك بار قصر شده است .
پس اگر بپرسد : چرا قصر در مسافت هشت فرسخ مقرّر شده نه كمتر و نه بيشتر ؟ جواب آنست كه هشت فرسخ حدّيست كه همهء مردم از پياده و سواره و قافله و كاروان و حملكنندهء متاع همه ميتوانند در يك روز طىّ كنند ( يعنى در يك روز معمولا بيش از هشت فرسخ پيش نمىروند ، و چون همهء آن يك روز در راهند و لو رفتن و بازگشتن ) لذا حدّ مسافت باندازهء آن تعيين شده است .
و اگر بپرسد : چرا در مسيرة يوم ( يعنى باندازهء يك روز راه ) مقرّر شده نه بيشتر از يك روز ، گفته مىشود : اگر در حدّ يك روز راه معيّن نمىشد ، در حدّ

236