ممتاز و بر آن برترى داده زيرا نطق فضيلتى است كه دارنده اش بر فاقد آن ترجيح و شرافت دارد .
تقسيم ناطق به حجّت و محجوج و امتياز و شرافت حجّت بر محجوج خداوند قادر حيوان ناطق را به دو نوع نموده :
الف : حجّت ب : محجوج حجّت را از محجوج اعلى و اشرف قرار داد چه آن كه وى را اختصاص به علم علوى داد و محجوج را از آن محروم نمود و بدين ترتيب حجّت را به واسطه داشتن علم مزبور از محجوج ممتاز نمود و او را علم و شاخص قرار داد و به منظور اظهار شاخص بودنش به او امر فرمود كه اعلام كند معطى علم و معلَّم او تنها خداوند عزّ و جلّ بوده بدون اين كه بر احدى از خلايق گل و بار باشد در نتيجه با داشتن چنين علمى كه از منبع وحى به او اعطاء شده بر تمام اغيار علوّ و برترى دارد و در ميان محجوجين پاره اى بر بعضى اشرف و اعلى بوده و آنها كسانى هستند كه علم را از حجّت گرفته‌اند و بدين وسيله ايشان نيز به منبع وحى متّصل مىگردند منتهى به وسيله حجّت و با وساطت او .
اين قائلين در ادامه سخنانشان گفته‌اند : پس از دقّت و ملاحظه اين معانى به اصل شىء و ابتداء مخلوقات يعنى جناب آدم عليه السّلام نظر افكنده و مشاهده نموديم كه خداوند عزّ و جلّ او را بر هر روحانى كه پيش از وى آفريده و هر جسمانى كه از او بوجود آورده و خلق كرده برترى داده پس علمى را تعليمش نموده كه اختصاص به خودش داشته و به احدى قبلا و بعدا نداده و فهم و ادراكى به او داده كه به هيچ موجودى سابقا و لاحقا عنايت نكرده و اين علم را به عنوان ميراث او قرار داد زيرا حجج و انبياء را خلفا عن سلف در نسل و ذرّيه آن جناب قرار داد ، بارى حقّ تبارك و تعالى به خاطر رفعت قدر و علوّ مرتبه جناب آدم عليه السّلام بر فرشتگان او را قبله ساخت و به عنوان حجّت برايشان قرار داد سپس فرشتگان را مكلَّف ساخت كه به او سجده كنند ، به ناچار كسى را كه مسجود قرار داد اعلا و افضل از سجده كنندگان به حساب آورده است و دليل بر افضليّت جناب آدم عليه السّلام بر فرشتگان دو چيز است :
الف : حقّ تعالى آن حضرت را حجّت بر فرشتگان قرار داد ، واضح است كسى كه حجّت قرار داده شده از محجوج افضل و برتر است .

91