حديث ( 1 ) محمّد بن موسى بن متوكل رحمة الله عليه از على بن حسين سعدآبادى ، از احمد بن ابى عبد الله ، از پدرش ، از فضاله از حسن بن ابى العلاء ، از حضرت ابى عبد الله عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند :
چند نفر يهودى محضر مبارك رسول خدا صلَّى الله عليه و آله مشرف شدند دو راجع به مسائلى از حضرتش سؤال كردند و در ضمن آنچه پرسيدند عرضه داشتند : اى محمّد بفرماييد : براى چه اعضاء چهارگانه ( صورت ، دست ، پا ، سر ) را كه نظيفترين و پاكيزه ترين مواضع جسد هستند وضوء مىدهند ؟
نبىّ اكرم صلَّى الله عليه و آله فرمودند : هنگامى كه شيطان آدم را وسوسه كرد و او را به درخت منهى نزديك كرد و آن حضرت به درخت نگريست آب رو و رونق و جلاء صورتش رفت ، سپس ايستاد و به طرف درخت حركت كرد و اين اوّلين گامى بود كه در عالم وجود به طرف خطاء و لغزش برداشته شد ، پس از آن با دستش از ميوه درخت تناول كرد پس زينت و پوشش از جسد و اندامش ريخت ، آدم دست بر سر نهاد و گريست و زمانى كه حقّ تعالى توبه آدم را پذيرفت بر او و بر فرزندانش واجب كرد كه اين جوارح و اعضاء چهارگانه را وضوء دهند و شرحش چنين است :
چون به درخت نگريست به او امر كرد صورتش را بشويد و چون با دستها از درخت تناول نمود او را مأمور ساخت كه آنها را تا آرنج بشويد و به خاطر آن كه دست بر سر نهاد مسح سر را بر او واجب نمود و بالاخره چون با پاها به طرف لغزش و خطاء گام برداشت مسح قدمين را بر او لازم نمود .
حديث ( 2 ) محمّد بن على ماجيلويه ، از عمويش محمّد بن ابى القاسم ، از محمّد بن على كوفى ، از محمّد بن سنان نقل كرده كه حضرت ابا الحسن الرضا عليه السّلام در جواب مكتوب و نامه وى مرقوم فرمودند :
علَّت وضويى كه به خاطرش شستن صورت و دو ذراع و مسح سر و پاها واجب شده آن است كه بنده در مقابل حقّ تعالى مىخواهد بايستد و با جوارح و اعضاء ظاهرى او را ملاقات نمايد لذا شستن صورت به خاطر سجود و خضوع لازم گرديده و شستن دو دست به جهت حركت دادنشان و اين كه به توسط آنها رغبت و ميل و خوف و وحشت و بريدن و جدا كردن واقع مىشود واجب شد و مسح سر و دو پا به خاطر آن كه ظاهر و آشكار بوده و در تمام حالات به واسطه آنها استقبال صورت

885