نام کتاب : علل الشرايع ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الصدوق جلد : 1 صفحه : 865
انقطاع رجاء و آرزو از او دور گشته و حقوق تجديد شده و نفوس از فساد ممنوع واقع شوند . از اينها گذشته منافع در اين عبادت براى جميع بندگان مىباشد ، اهل مشرق و اهل مغرب ، ساكنين در خشكى و انسانهاى در دريا ، حاجىها و غير حاجىها ، تجّار و غير تجّار ، فروشنده و مشترى ، كاسب و مسكين ، مكارى و فقير . ديگر از منافع اين عبادت اداء شدن نيازمنديهاى اهل نواحى و اطراف در اماكنى كه ممكن است براى حج اجتماع نمايند مىباشد و از تمام مهمتر اين است كه در برگزارى مراسم حج تفقّه در دين براى حاجىها پيدا شده و اخبار ائمّه هدى عليهم السّلام را به تمام مواضع و بلاد نقل مىكنند و ديگران نيز از آنها منتفع مىشوند چنانچه در عصر حضور ائمّه عليهم السّلام از اطراف و اكناف و بلاد دور و نزديك كه مردم براى انجام مراسم حج در مكه حضور بهم مىرساندند محضر مبارك حضرات ذوات مقدّسه ائمّه عليهم السلام مشرّف مىشدند و آنچه از آن بزرگواران مىشنيدند را براى اهالى بلاد خود بازگو مىكردند و بدين ترتيب آنها نيز از علوم اهل بيت عليهم السلام منتفع مىشدند چنانچه حقّ تعالى در قرآن فرموده : * ( فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ ) * الخ ( چرا از هر طائفه اى جمعى براى جنگ و گروهى نزد رسول براى آموختن علم مهيّا نباشند ؟ تا آن علمى را كه آموختهاند به قوم خود بياموزند كه قومشان هم شايد خدا ترس شده و از نافرمانى حذر كنند ) . اگر گفته شود : چرا مردم تنها به يك حج امر شدهاند نه بيشتر ؟ در جواب گفته مىشود : زيرا خداوند تبارك و تعالى فرائض و واجبات را بر اساس قوّه و نيروى ضعيفترين مردم وضع و جعل فرموده چنانچه خود در قرآن فرموده : * ( فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ ) * ( پس آنچه از قربانى ميسور و ممكن شد ) مقصود گوسفند است تا قوى و ضعيف هر دو بتوانند آن را قربانى نمايند و همچنين است سائر فرائض يعنى آنها نيز بر اساس قوّه و نيروى اضعف مردم وضع و جعل شدهاند و از جمله اين واجبات است حجى كه در طول عمر يك بار واجب مىباشد چه آن كه اين مقدار بر همگان ميسور است سپس كسانى كه قوه و توان بيشتر دارند در آن راغب شده و به مقدار طاقت و توانايى خود مرّات ديگر به اين عمل مبادرت مىكنند . اگر گفته شود : براى چه خلائق امر شدهاند كه در بين عمره و حجّ از محرّمات
865
نام کتاب : علل الشرايع ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الصدوق جلد : 1 صفحه : 865