نام کتاب : علل الشرايع ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الصدوق جلد : 1 صفحه : 829
قلب و ذهن بنده به ذكر خدا مشغول شده و به غيرش متوجّه نگردد . اگر سائل بگويد : چرا اصل نماز را دو ركعت ، دو ركعت قرار دادهاند و چرا به بعضى يك ركعت و به برخى دو ركعت و به بعضى هيچ ركعتى نيفزودهاند ؟ در جواب گفته مىشود : به خاطر آن كه اصل نماز يك ركعت است چون اصل عدد ، يك مىباشد لذا هر گاه نماز را از يك ركعت كمتر بياورند عمل آورده شده نماز نيست بارى حقّ عزّ و جلّ مىدانست يك ركعتى كه كمتر از آن اصلا نماز نيست را بندگان كاملا و تماما نياورده بلكه ناقص اداء مىنمايند لذا يك ركعت ديگر را با آن مقرون ساخت تا با ركعت دوّم نقص ركعت اوّل جبران شود و بدين ترتيب اصل نماز دو ركعت جعل گرديد . سپس رسول خدا صلَّى الله عليه و آله مىدانستند بندگان اين دو ركعت را با تمام آنچه مورد امر است و كاملا و تماما نخواهند آورد از اين رو به هر كدام از نماز ظهر و عصر و عشاء دو ركعت ضميمه شد تا بدين وسيله نقص دو ركعت اوّل و دوّم جبران گردد و نيز حضرت مىدانستند كه در وقت نماز مغرب غالبا مردم از خواندن نماز منصرف و به كارهايى از قبيل افطار و تناول غذا و وضوء و آماده نمودن مقدّمات استراحت در شب هستند لذا يك ركعت بيشتر به آن اضافه نكردند تا بدين وسيله نماز مغرب بر آنها سبك و خفيف باشد و نيز وجه ديگر براى اضافه شدن يك ركعت به نماز مغرب آن است كه بدين وسيله ركعات نماز در روز و شب عدد فرد مىگردد و امّا نماز صبح به حال خود واگذارده شده و چيزى به آن اضافه نگرديده زيرا اشتغال در وقت اين نماز بيشتر از اوقات ديگر بوده و دنبال نيازمنديها رفتن وسيعتر نسبت به ازمنه ديگر مىباشد . و جهت ديگر آن كه قلوب و دلها در وقت نماز صبح از فكر و انديشه خالىتر است نسبت به اوقات ديگر زيرا در شب معاملات مردم كمتر و داد و ستد قليل و ضعيفتر مىباشد لذا انسان در وقت اقبالش به نماز بيش از اوقات ديگر است . اگر سائلى بگويد : چرا در آغاز و افتتاح نماز هفت تكبير مشروع گرديده ؟ در جواب گفته مىشود : يكى از اين هفت تا واجب بوده و بقيه اش مستحب مىباشد و سرّ استحباب اين تكبيرات آن است كه در نماز اوّلى كه اصل بود ( دو ركعت اصلى ) كلّ تكبيرات در نماز مجموعا هفت تا است به اين شرح : 1 - تكبير استفتاح ( تكبيرة الاحرام ) 2 - تكبير ركوع در ركعت اول 3 - 4 - دو تكبير براى سجدتين در ركعت اوّل 5 - تكبير ركوع در ركعت دوّم 6 - 7 - دو تكبير براى سجدتين در ركعت
829
نام کتاب : علل الشرايع ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الصدوق جلد : 1 صفحه : 829