حديث ( 1 ) احمد بن هارون فامى رضى الله عنه مىگويد : محمّد بن عبد الله بن جعفر حميرى ، از پدرش ، از هارون بن مسلم ، از مسعدة بن صدقه ، از حضرت صادق جعفر بن محمّد ، از پدر بزرگوارش ، از آباء گرامش عليهم السّلام نقل نموده كه فرمودند : خداوند عزّ و جلّ وقتى مىبيند كه اهل قريه و باديه اى اسراف در معاصى مىكنند در حالى كه سه نفر مؤمن در بين آنها است نداء مىكند : اى كسانى كه نافرمانى مرا مىكنيد اگر مؤمنينى كه اظهار محبّت و مودّت به جلال من نموده و زمين و مساجد مرا با نمازشان آباد مىكنند و به جهت خوف از من در سحرها طلب آمرزش مىنمايند ، نبودند حتما عذابم را بر شما فرود مىفرستادم و باكى هم نداشتم باب صد و هشتاد و يكم سرّ پديد آمدن زمستان و تابستان حديث ( 1 ) ابو الهيثم عبد الله بن محمّد مىگويد : محمّد بن على بن يزيد صائغ از سعيد بن منصور از سفيان از زهرى ، از سعيد بن مسيّب ، از ابو هريره ، وى مىگويد : رسول خدا صلَّى الله عليه و آله فرمودند : هنگامى كه گرما شدّت پيدا مىكند نماز ( منظور نماز ظهر و عصر است ) را تأخير بياندازيد تا هوا خنكتر شود چه آن كه اين گرما ناشى از زبانه كشيدن آتش جهنّم مىباشد ، آتش دوزخ از كثرت و غليان بر مكان خود مستولى شد و در تنگنا قرار گرفت پس حقّ تعالى به آن اذن داد كه دو نفس بكشد ، يك نفس در زمستان و يك نفس در تابستان ، پس شدّت گرما در تابستان از زبانه كشيدن و شعله ور شدن آن بوده و شدت سرما در زمستان از زمهرير جهنّم مىباشد .
مصنّف اين كتاب گويد : معناى * ( « فابردوا بالصّلاة » ) * يعنى شتاب در خواندن نماز كنيد ، اين كلمه مشتقّ از « بريد » يعنى نامه رسان مىباشد و شاهد بر اين معنا روايتى است كه وارد شده : هيچ نمازى وقتش فرا نمىرسد مگر آن كه فرشته اى ندا مىكند :
بايستيد به سوى آتشى كه بر پشت سر خود افروخته‌ايد ، پس آن را با خواندن نماز خاموش كنيد [1] .

[1] - مترجم گويد : مرحوم عليّين و ساده ملَّا محمّد باقر مجلسى عطَّر اللَّه مرقده در كتاب بحار جلد ( 83 ) ص ( 15 ) مىفرمايد : ظاهر خبر ( مقصود خبر ابو هريره از رسول خدا صلَّى اللَّه عليه و آله است كه مرحوم مصنّف در ذيل باب ( 181 ) نقل كرده است ) دلالت دارد بر استحباب تأخير نماز ظهر از وقت فضيلت در هنگامى كه هوا به شدّت گرم مىباشد همچون تابستان ، البتّه اين خبر ضعيف است ولى صدوق قدّس سره در كتاب فقيه در ضمن روايت صحيحه اى از معاوية بن وهب از حضرت ابى عبد اللَّه عليه السّلام آن را نقل كرده منتهى چون با ساير اخبار مخالف و از طرفى با طريقه مخالفين موافق است برخى از فقهاء اين خبر را حمل بر تقيّه كرده‌اند و بعضى همچون صدوق قدّس سره تأويلش برده‌اند . تأويل مرحوم صدوق رحمة اللَّه عليه اين است كه فرموده : كلمه « ابردوا » مأخوذ از بريد است و بريد رسول و فرستاده بادپا را گويند . بدون ترديد اخذ « ابردوا » از « بريد » به معناى مذكور بعيد مىباشد بلكه مشتقّ از « تبريد » است يعنى نماز ظهر را به تأخير اندازيد تا شدّت گرماى هوا كمتر شود .

789