نام کتاب : علل الشرايع ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الصدوق جلد : 1 صفحه : 725
عمّار كسى است كه از شدّت ايمانش خطاب به عايشه نمود و قسم خورد و فرمود : به خدا سوگند اگر شما بر ما چنان غالب مىشديد كه تا نخلستان هجر ما را مىدوانيديد به يقين ما بر حقّ و شما بر باطل مىباشيد . و نيز عمّار كسى است كه قسم خورد با علم و پرچم معاويه كه آن را در صفّين آورده بود برخورد و مقاتله مىكند و اين علم همان علمى بود كه در جنگ احد و احزاب دشمنان آورده بودند ، و به خدا قسم سه بار با آن مقاتله كردهام و اكنون مرتبه چهارم است و به خدا سوگند اين بار كمتر از بار اوّل نبوده و همان طورى كه در مرتبه اوّل علم شرك و كفر بود الآن نيز همان طور مىباشد و پيوسته مىفرمود : اينها اسلام را اظهار كرده و كفرشان را مخفى نمودهاند و بدين وسيله اعوان و انصارى براى خود جمع كردهاند . بارى اگر على عليه السّلام بعد از اين كلام * ( « امرت أن اقاتل الناكثين و القاسطين و المارقين » ) * اظهار ندامت كرده باشد جاى داشت آنان كه با حضرت بودند به آن جناب عرض كنند : به رسول خدا دروغ بسته اى و حضرت هم اين معنا را اقرار بايد مىكرد . امّت عبارت بود از زبير و عائشه و گروه و حزب آنها و على عليه السّلام و ابو ايّوب و خزيمة بن ثابت و عمّار و اصحابش و سعد بن عمر و اصحابش ، حال اگر جملگى اجتماع بر ندامت از كارى كه انجام دادند نموده باشند و دوست داشتند كه آن را بجا نياورده بودند و متّفقا فعل انجام شده را باطل تلقى كرده باشند لازمه آن اين است كه همه بر باطل اجتماع كردهاند و چون ايشان امّت بودند ، امّت بر باطل اجتماع نمىكنند يا مىگوييم : اگر جملگى بر ندامت از ترك كارى كه انجام ندادهاند نموده باشند و دوست مىداشتند كه آن را بجا آورده بودند پس به واسطه اين كه جميعا آن فعل را ترك كرده و حقّ را نياوردهاند اجتماع بر باطل نمودهاند و بايد اعتراف نمود كلام نبىّ اكرم صلَّى الله عليه و آله به على عليه السّلام كه فرمودند : تو با ناكثين و قاسطين و مارقين مقاتله مىكنى خبر مىباشد و امكان ندارد مورد خبر در خارج تحقّق نيابد مگر آن كه مخبر دروغ و كذب گفته باشد . و اگر كلام نبىّ مكرّم صلَّى الله عليه و آله امر باشد ، پس ترك اطاعت امر همان طورى كه على عليه السّلام فرمودند كفر مىباشد .
725
نام کتاب : علل الشرايع ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الصدوق جلد : 1 صفحه : 725