نام کتاب : علل الشرايع ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الصدوق جلد : 1 صفحه : 693
نمىآوردند و معاويه عليه الهاويه را امير المؤمنين مىخواندند . اگر شخصى از اهل قريش با استناد بفرموده نبىّ اكرم صلَّى الله عليه و آله كه فرمودهاند : قريش پيشوايان مردم هستند نيكانشان پيشوايان نيكان و فجّار آنها پيشوايان فجّار مىباشند . معتقد باشد كه معاويه امام و پيشواى او است و امامتش از جانب خداى عزّ و جلّ بوده لا جرم قبول اوامر و فرامينش بر وى واجب و لازم است . اين اعتقاد لازمه اش اين است كه اعتقاد داشته باشد مال خدا را بايد دول [1] و بندگانش را خول [2] و دينش را دخل [3] قرار دهم چه آن كه در حكومت معاويه اين سه عملى مىشد و اساسا خلافتش بر اين استوار بود در حالى كه چنين اعتقادى بدون شك باطل و فاسد است . از اين گذشته معتقد مذكور در صورتى كه مؤمن باشد امر و خطاب خداوند را ترك و مخالفت كرده ، حقّ تعالى در قرآن شريف خطاب به مؤمنين فرموده : * ( تَعاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوى وَلا تَعاوَنُوا عَلَى الإِثْمِ وَالْعُدْوانِ ) * اگر معتقد مذكور قرار دادن مال الله را دول و بندگانش را خول و دينش را دخل از مصاديق برّ و تقوى بداند و لذا اظهار كند كه مخالفت امر الهى را نكردهام ، لازمه اين كلام آن است كه امام قرار دادن معاويه و تأمير او را بر نفس خويش جايز مىداند . و كسى اعتقادش اين باشد كه : مقهور و مغلوب واقع شدن مال و دست به دست گشتنش در موارد غير مناسب و مقهور گرديدن دين به بدترين وضع و قرار گرفتن اهل دين در موقعيتى نامناسب و بدحالشدنشان صرفا به چيره شدن و غالب گرديدن كسى است كه ايشان را به خدمت وادار كرده است ولى در عين حال خداوند متعال مال را از اين دست به دست گرديدن خلاص كرده و دين را از فساد و تباهى رها نموده و بندگان را از خدمتكارى و استخدام ظالمان نجات خواهد داد . مىداند و قبول دارد و معتقد است كه برّ و نيكى مقهور در دست فجّار و نيكان مغلوب در ايادى فسّاق مىباشند و اين به سبب تعاون ابرار و كمك كردنشان فجّار
[1] - به ضم دال و فتح واو جمع دولة است يعنى آنچه در دست گشته گاهى نزد زيد و زمانى پيش عمرو باشد . [2] - به فتح خاء و واو يعنى بندگان و خدمتكاران . [3] - يعنى عيب و فساد و غش . مترجم گويد : اين عبارت اشاره است به حديثى كه از پيامبر اكرم صلَّى اللَّه عليه و آله نقل شده و آن اين است كه : اذا بلغ بنو العاص ثلاثين رجلا اتّخذوا مال اللَّه دولا و عباد اللَّه خولا و دين اللَّه دخلا .
693
نام کتاب : علل الشرايع ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الصدوق جلد : 1 صفحه : 693