فقط به انبياء حديث گفته و با ايشان سخن مىگويند ، بنا بر اين محدّثى كه نبىّ نباشد وجود ندارد محمّد بن ابى بكر گفت : حضرت مريم نبىّ نبود ولى محدّثه بود ، همچنين مادر موسى بن عمران على نبيّنا و آله عليه و عليهم السّلام محدّثه بود و در عين حال نبىّ نبود ، ساره همسر ابراهيم عليه السّلام ملائكه را معاينة ( با دو چشم ) ديد و آنها به او بشارت اسحاق و بعد از اسحاق يعقوب را دادند ولى نبىّ نبود و نيز حضرت فاطمه سلام الله عليه دختر رسول خدا صلَّى الله عليه و آله با اين كه نبىّ نبود محدّثه بود .
مصنّف اين كتاب ( مرحوم صدوق ) مىگويد : خداوند عزّ و جلّ در كتابش يعنى قرآن خبر داده است كه از ميان زنان احدى را رسول قرار نداده و به سوى مردم نفرستاده است ، آيه اى كه حقّ تعالى در آن اين خبر را داده عبارت است از :
* ( وَما أَرْسَلْنا قَبْلَكَ إِلَّا رِجالًا نُوحِي إِلَيْهِمْ ) * ( قبل از تو اى پيامبر ما كسى را به سوى اين مردم نفرستاديم مگر مردانى كه به آنها وحى نموديم ) در اين آيه حقّ تعالى فرموده : ما ارسلنا الَّا رجالا و نفرموده الَّا نساء پس از اين آيه مىتوان به وضوح استفاده كرد كه زنان نبىّ يا رسول نبوده‌اند ولى اين كه محدّث نبوده‌اند آيه بر آن دلالتى ندارد و اساسا محدّثون غير از رسل و انبياء هستند چه آن كه مردانى بوده‌اند كه محدّث به حساب آمده ولى نبىّ و رسول نبوده‌اند چنانچه در روايتى وارد شده جناب سلمان فارسى محدّث بود از امام صادق عليه السّلام از اين معنا سؤال و محضر مباركش عرض شد چه كسى او را حديث مىگفت ؟
حضرت فرمودند : رسول خدا صلَّى الله عليه و آله و امير المؤمنين عليه السّلام ، البته كسان ديگرى غير از جناب سلمان رحمة الله عليه بودند كه رسول خدا و امير المؤمنين صلوات الله و سلامه عليهما بر ايشان حديث مىگفتند ولى به آنها محدّث گفته نشد تنها به سلمان اين صفت اطلاق گرديد و جهتش آن است كه سخنانى را كه رسول خدا و امير المؤمنين صلوات الله عليهما مىفرمودند از مخزون علم الله و مكنونات علوم الهى بود و غير از سلمان كسى ديگر تاب تحمّل آنها را نداشت .
باب صد و چهل و هفتم سرّ اين كه رسول خدا صلَّى الله عليه و آله فاطمه عليها السّلام را بسيار مىبوسيدند حديث ( 1 ) احمد بن حسن قطان ، از حسن بن على سكرى ، از محمّد بن زكريا ، از جعفر بن محمّد بن عمارة الكندى از پدرش ، از جابر ، از حضرت ابى جعفر محمّد بن

597