نام کتاب : علل الشرايع ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الصدوق جلد : 1 صفحه : 349
به مراتب سهلتر و زودتر صورت مىگرفت تا حالا كه از چند تكه تشكيل شده است . و امّا اين كه مو بالاى سر قرار داده شده جهتش آن است كه روغن وقتى به مو مىرسد به وسيله آن به مغز خواهد رسيد و چون موها تو خالى و مجوّف مىباشند از سر آنها بخار داخل مغز خارج مىشوند و نيز حرارت و سرمايى كه بر مغز وارد مىشوند به وسيله همين موها بيرون مىروند . و امّا جهت خالى بودن پيشانى از مو آن است كه نور از طريق آن به چشمها مىرسد و لازمه آن اين است كه مصب نور مو نداشته باشد . و حقّ تبارك و تعالى در پيشانى خطوط و شيارها را به خاطر اين قرار داد كه عرقهاى سرازير از طرف سر به جانب چشم را حبس نموده و به مقدارى كه انسان آنها را از خود دور مىكند مهارشان نمايند همچون نهرهاى روى زمين كه آبها را حبس و نگاهدارى مىكنند . و ابروها را به خاطر آن بالاى چشمها آفريد تا از ورود نور زائد بر مقدار حاجت بر چشم جلوگيرى نمايند و شاهد اين گفتار آن است كه وقتى نور زائدى به چشمها متوجّه شده و موجب ايذاء و آزار مىگردد انسان دست خود را بالاى دو چشم به حالت سايبان قرار داده تا فقط از مقدار مورد حاجت و كفايت آن بهره ببرد . و بينى را به خاطر آن بين دو چشم قرار داد تا نور به واسطه آن به دو قسمت مساوى تقسيم شده و هر كدام به نحو تساوى به چشمها وارد شوند . و چشم را به اين جهت به شكل بادام آفريد تا ميلى كه حامل دواء و دارو است در آن جريان و حركت پيدا كند و بيمارى از آن خارج گردد چه آن كه اگر به شكل مربّع يا دائره مىبود هرگز ميل در آن جريان پيدا نمىكرد و دارو به چشم نمىرسيد در نتيجه بيمارى از آن خارج نمىشد . و منفذ بينى را به خاطر آن در قسمت پائين قرار داد تا بيمارىهاى سرازير از مغز در آن جريان پيدا نموده و به سهولت خارج شده و از طرفى بوها در آن متصاعد شده و به مشام برسند در حالى كه اگر منفذ بينى در بالا بود نه بيمارى ناشى از مغز خارج مىگشت و نه بوها به مشام مىرسيدند . و شارب ( سبيل ) و لب را بالاى دهان به خاطر اين جهت آفريد تا ارجاس و آلودگىهايى كه از مغز سرازير شده و از منافذ بينى خارج مىگردند وارد دهان نشده تا مزه و طعم غذا و شراب را بر انسان دگرگون نمايند .
349
نام کتاب : علل الشرايع ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الصدوق جلد : 1 صفحه : 349