حلال و حرام خدا قياس مىكنى ؟
عرضه داشت : اى فرزند رسول خدا شما از آن به من خبر دهيد كه چرا ماده تلخ در آن مىباشد ؟
حضرت فرمودند : خداى عزّ و جلّ به خاطر اين گوشها را تلخ كرده كه هيچ جنبنده اى در آن داخل نمىشود مگر آن كه مىميرد و اگر چنين نمىبود حشرات انسان را مىكشتند و خداوند مهربان لبها را شيرين قرار داد تا بشر طعم شيرينى و تلخى را حس كند و چشمها را شور گردانيد به خاطر اين كه چشمها پيه بوده و اگر ماده شور در آن نباشد آب مىشوند و در بينى رطوبت روان قرار داد به خاطر اين كه هيچ درد و آفتى در سر پيدا نمىشود مگر آن كه اين رطوبت آن را خارج مىكند و اگر اين رطوبت نمىبود مغز سفت و سخت مىشد و كرم مىگذارد .
حديث ( 2 ) احمد بن حسن قطان مىگويد : عبد الرحمن بن ابى حاتم از ابو زرعه از هشام بن عمّار ، از محمّد بن عبد الله قرشى از ابن شبرمه ، وى مىگويد : من و ابو حنيفه بر حضرت جعفر بن محمّد عليهما السّلام وارد شديم امام عليه السّلام به ابو حنيفه فرمودند : از خدا بترس و با رأى خود در دين قياس مكن زيرا اوّلين كسى كه قياس كرد ابليس بود ، خداوند به او امر فرمود كه آدم را سجده كند ، او در جواب گفت :
من از آدم بهتر هستم چون مرا از آتش و او را از گل آفريده اى .
سپس حضرت به ابو حنيفه فرمودند : آيا مىتوانى در سر خود قياس بكنى ؟
ابو حنيفه عرض كرد : خير .
حضرت فرمودند : بگو چرا حقّ تعالى شورى را در چشمها و تلخى را در گوشها و آب متعفّن را در دو لوله بينى و شيرينى را در دو لب قرار داد ؟
ابو حنيفه عرض كرد : نمىدانم .
حضرت فرمودند : جهت آن است كه حقّ تبارك و تعالى جنس چشمها را پيه قرار داده و بر انسان منّت گذارد و شورى را در آن نهاده به خاطر آن كه اگر غير اين مىبود چشمها آب مىشدند و در گوشها ماده تلخ نهاده زيرا در غير اين صورت جنبنده ها و حشرات به آن هجوم مىآورده و از راه گوش به مغز راه مىيافتند و آن را مىخوردند و در دو لوله بينى آب قرار داده تا نفس از آن بالا و پائين رود و نيز بوى خوش از ناخوش ممتاز گردد و در دو لب شيرينى نهاد تا بشر لذت مطعومات و مشروبات را بچشد ، سپس امام عليه السّلام فرمودند : بمن بگو آن چه كلمه اى است كه

303