چگونه مردم براى اختيار امام و پيشوا صلاحيّت دارند و چگونه مىتوانند با عقول ناقصه خود احكام را استنباط نموده و با آراء متفاوت و نيّات متباين و قصدهاى مختلف آنها را استخراج نمايند ، خدا منزّه است از اين كه به اختيار ايشان راضى و خشنود باشد .
و افعالى كه از حضرت امير المؤمنين صلوات الله عليه صادر مىشد همچون افعال صادر از خضر عليه السّلام بوده كه تمامش مشتمل بر حكمت و صواب است اگر چه مردم وجه حكمت و صواب را در آنها ندانند .
و همان طورى كه جناب موسى با آن همه عقل و درك نتوانست باطن افعال جناب خضر عليه السّلام را درك كند به طور قطع مردم مصالح و حكم منظور در افعال و اعمال صادره از حضرت امير عوالم وجود صلوات الله و سلامه عليه را ادراك نخواهند نمود .
حديث ( 3 ) محمّد بن الحسن بن احمد بن وليد رضى الله عنه مىگويد : محمّد بن حسن صفّار از احمد بن محمّد بن عيسى ، از حسين بن سعيد از حسين بن علوان ، از اعمش ، از عباية الاسدى نقل كرده كه وى گفت : عبد الله بن عبّاس كنار زمزم نشسته بود و براى مردم حديث مىگفت پس از آن كه از سخن گفتن فارغ شد مردى به حضورش رسيد و سلام كرد و سپس اظهار نمود : اى عبد الله من مردى از اهل شام هستم .
ابن عباس فرمود : ياران شما جملگى ستمگر بوده مگر كسى كه حقّ تعالى او را از ظلم مصون داشته است از آنچه مىخواهى سؤال كن .
آن مرد گفت : اى عبد الله بن عباس من به نزد شما آمده‌ام كه بپرسم كسانى را كه على بن ابى طالب عليه السّلام كشت جملگى از اهل توحيد بوده نه منكر نماز بودند و نه حج و نه روزه ماه رمضان و نه زكاة پس چطور حضرت آنان را به قتل رساند ؟ ! عبد الله فرمود : مادرت به عزايت بنشيند از آنچه تو را به رنج سفر انداخته و به اين جا آورده سؤال نما و غير آن را رها كن .
آن مرد گفت : من بنزدت نيامدم و از حمص براى حج و عمره سفر نكردم بلكه آمده‌ام تا افعال و كارهاى على بن ابى طالب عليه السّلام را براى من تشريح كنى .
ابن عبّاس فرمود : واى بر تو ، راه يافتن به علم عالم بسيار مشكل بوده و هرگز دلهاى زنگ گرفته به آن واقف نخواهند شد و نمىتوانند آن را حمل كنند ، به تو خبر مىدهم كه مثل على بن ابى طالب عليه السّلام در اين امّت همچون مثل موسى و عالم

235