باد عقيم در زير زمينى كه ما بر رويش قرار گرفته‌ايم با هفتاد هزار مهار آهنى كنترل شده ، بر هر مهارى هفتاد هزار فرشته موكَّلند ، زمانى كه پروردگار عزّ و جلّ اين باد را بر قوم عاد مسلَّط نمود ، نگهبانان باد از حقّ تعالى اذن خواستند كه از زمين همچون جريان هوا در دو لوله بينى گاو خارج شوند واقع اين است كه اگر بارى عزّاسمه چنين اذنى مىداد چيزى در زمين نبود مگر آن كه طعمه حريق مىشد لذا خداى عزّ و جلّ به نگهبانان باد وحى نمود كه از زمين بسان خروج از منفذ انگشترى بيرون روند و پس از اجراء شدن اين فرمان قوم عاد به واسطه باد هلاك شده و نابود گشتند و حقّ عزّ و جلّ در روز قيامت با همين باد كوهها را از بيخ كنده و تلَّه ها و پشته ها را زير و رو نموده و شهرها و قصرها را ويران مىفرمايد و به همين معنا اشاره دارد فرموده حقّ عزّ و جلّ در قرآن كريم : * ( يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْجِبالِ ، فَقُلْ يَنْسِفُها رَبِّي نَسْفاً ) * ، الخ .
« قاع » زمينى است كه در آن گياه نمىباشد و « صفصف » زمينى است كه پستى و بلندى و اعوجاجى نداشته بلكه هموار و مسطَّح مىباشد و « امت » يعنى زمينى مرتفع و بلند ، بنا بر اين معناى آيه چنين است :
اى پيامبر ، از تو مىپرسند روز قيامت كوهها چه مىشوند ؟ جواب بده : خداى من چنان آنها را از بنياد بركند كه خاك شده و خاكش بر باد دهد ، سپس پستى و بلنديهاى زمين را چنان هموار كند كه در آن كسى هيچ بلندى و پستى نبيند .
و امّا سرّ ناميدن اين باد به « ريح عقيم » :
جهتش آن است كه باد ياد شده آبستن است به عذاب و منقطع مىباشد از رحمت نظير منقطع بودن شخص از فرزند .
باد مزبور قصرها و شهرها و بناهاى محكم ( مانند قلعه ها ) را چنان در هم كوفته و خورد مىكند كه تمام به هيئت قبل يعنى ريگها و كلوخهاى بسيار ريز درآمده و با وزش باد به اطراف پراكنده مىشوند و فرموده حقّ عزّ و جلّ در قرآن شريف كه مىفرمايد :
* ( ما تَذَرُ مِنْ شَيْءٍ أَتَتْ عَلَيْه إِلَّا جَعَلَتْه كَالرَّمِيمِ ) * يعنى : آن باد مهلك به چيزى نمىگذشت مگر آن كه او را مانند استخوان پوسيده مىگرداند ، اشاره به همين معنا دارد .
و امّا سرّ زياد شدن ريگ در اين شهرها آن بود كه باد ساختمانهاى واقع در آنها را خورد نمود و هفت شب و هشت روز متوالى بر عاديان وزيد پس ميديدى ايشان را مردگانى كه گويا تنه هاى درخت خرما بوده كه تو خالى هستند و با وزيدن باد بر

133