و نشان مخلص چهار چيز است : داراى قلبى سالم و درست و اعضائى بىآزار است ، خيرش را به ديگران رسانده و بدى خود را از ديگران باز دارد .
و نشان زاهد ده چيز است : پرهيز از منهيّات الهى . خويشتن دارى . دستورات خداوند را بر پاى دارد . اگر برده است فرمانبر خوبى باشد ، و اگر مالك است راه و روش درست آن را بداند . تعصّب و كينه نداشته . جواب بدى را به خوبى پاسخ دهد .
به آنكه زيانش رسانده سود بخشد . از آنكه به او ستم روا داشته گذشت كند در برابر حقّ سر تعظيم فرود آورد .
و نشان نيكوكار ده چيز است : 1 - دوست مىدارد براى خاطر خدا ، 2 - و دشمن مىدارد فقط براى خدا ، 3 - دوستى مىكند براى خدا ، 4 - جدا مىشود براى خدا ، 5 - خشم مىگيرد براى خدا ، 6 - خشنود مىشود براى خدا ، 7 - كار مىكند محض رضاى خدا ، 8 - خواسته اش نزديكى به اوست ، 9 - فروتنى مىكند براى خدا با حال ترس ، خلوص ، شرمندگى و هشيارى ، 10 - در راه خدا و تقرّب به او احسان و نيكى مىكند .
و نشان پرهيزگار شش چيز است : 1 - از خدا مىترسد ، 2 - از تنگناى الهى بر حذر است ، 3 و 4 - شب به روز و روز را به شب مىرساند گوئى او را مىبيند ، 5 - امور دنيائى او را محزون نسازد ، 6 - و به سبب خوش خوئى هيچ چيز از دنيا بر او دشوار نشود .
و نشان متكلَّف چهار چيز است : بحث و جدل در امور بىحاصل كند ، ستيزه با بالادست ، عهده دار كارى شود كه فراهم نيايد ، همّت گمارد بدان چه نجاتش نخواهد داد .
و نشان ظالم چهار چيز است : بالادست خود را به نافرمانى ستم كند ، با چيرگى به زيردستش ستم كند ، با حقّ دشمنى كند و ستم را آشكار نمايد . [1] نشان رياكار چهار چيز است : در حضور ديگران در كار خدا حريص است ، و در تنهائى كاهل و تنبل ، در كارى كه از او تعريف شود حريص است ، و با تلاش

[1] لفظ « يغلب » قبلا آمده بود : « يقهر » و ظاهرا آن صحيح باشد . و جملهء : « يظهر الظَّلم » در بعضى از نسخه‌ها : « يظاهر الظَّلمة » مىباشد ، يعنى : « و ستمكاران را يارى كند » .

27