مبادا غفلت كنى كه سنگدلى آرد ، مبادا جايى كه عذرى ندارى تنبلى كنى ، كه جماعت پشيمان بدان سنگر ( يعنى تنبلى ) پناه مىبرند ، و گناهان گذشته را با تلخى پشيمانى و تندى ندامت و استغفار بسيار بياد آر ، و توسّط بازگشتى نيكو در معرض نسيم رحمت و عفو الهى قرار گير ، و بر اين مهمّ از دعاى خالص و مناجات در شبهاى تار كمك گير ، و شكر بسيار و عظيم را توسّط بسيار شمردن روزى اندك ، و كم شمردن بسيارى طاعت بدست آور ، و نعمت فراوان را با شكر بسيار كسب كن ، و با هراس از زوال نعمت يا براى نجات از زوال نعمت به شكر بسيار پناه بر ، و با از بين بردن طمع پايدارى عزّت را طلب كن ، و خوارى طمع را با سختى نااميدى [ از مردم ] دور ساز ، و سختى نااميدى [ از مردم ] را در پرتو همّت والا بدست آر ، و با كوتاه كردن آرزو ، از اين سرا توشه برگير ، بمحض امكان فرصت براى رسيدن به هدف شتاب كن ، و هيچ فرصتى همچون روزهاى فراغت همراه با تندرستى نيست ، بپرهيز از اعتماد به فرد غير مطمئنّ ! زيرا بدى را اعتيادى است همچون عادت انسان به خوردن غذا .
و اين را بدان كه هيچ دانشى همچون طلب سلامت [ سلامت خواهى ] نيست ، و نه هيچ سلامتى مانند سالم بودن دل ، و نه انديشه و خردى همچون مخالفت با هوس ، و نه هيچ ترسى مانند ترس بازدارنده [ از گناه ] ، و نه هيچ اميدى همچون اميد يارى دهنده ( يعنى مشوّق در كار ) ، و نه هيچ تهيدستى چون فقر دل ، و نه هيچ توانگرى و بىنيازى چون توانگرى و بىنيازى نفس ، و نه قدرتى همچون غلبهء بر هوى ، و نه هيچ نورى چون نور يقين ، و هيچ يقينى بپاى بىاعتنائى تو بدنيا نميرسد و هيچ شناختى همچون خودشناسى نيست ، و نه هيچ نعمتى همچون تندرستى ، و هيچ تندرستى همچون يارى و كمك توفيق نيست ، و نه مقام و شرفى همچون بلند همّتى ، و نه زهدى همچون كوتاه كردن آرزو ، و هيچ حرصى بپاى رقابت بر سر مقام نميرسد و هيچ عدالتى همچون انصاف و دادگرى نيست ، و نه تجاوزى همچون بيدادگرى ، و نه بيدادى همچون موافقت هوى ، و هيچ طاعتى بپاى اداى واجبات نميرسد ، و هيچ ترسى همچون اندوه نيست ، و نه مصيبتى چون بىعقلى ، و هيچ بىعقلى بپاى كم يقينى نميرسد ، و هيچ كمبود يقينى همچون نبود ترس نيست و نه فقدان ترسى همچون كمى اندوه بر كمبود ترس ، و هيچ مصيبتى مانند كوچك شمردن گناهت و خشنودى به وضع موجودت نيست ، و هيچ فضيلتى بپاى جهاد نميرسد ، و هيچ جهادى همچون مبارزهء با هوى و هوس نيست ، و نه قدرتى همچون

266