نام کتاب : تحف العقول عن آل الرسول ( ص ) ( فارسي ) نویسنده : ابن شعبة الحراني جلد : 1 صفحه : 187
28 - مردى در شهر بصره از آن حضرت در بارهء « برادران » پرسيد ، و در پاسخ فرمود : برادران دو گروهند : يكى برادران قابل اعتماد و ديگرى برادران خنده رو ، امّا برادران مورد اعتماد پناهگاهند و چونان بال و خاندان و دارائىاند . پس چنانچه به برادرت اعتماد پيدا كردى مال و دست يارى خود را از او دريغ مدار ، با دوست او دوستى كن و با دشمنش دشمنى ، رازش را پنهان ساز و عيبش را بپوشان ، و نيكيش را آشكار ساز . بدان كه آنان از كبريت احمر ( هر چيز نفيس و كمياب ) نايابترند . و امّا دوستان خنده رو ، پس تو از طريق آنان به خوشى و لذّت خود ميرسى ، پس هرگز اين لذّت را از دست مده ، و بيش از اين هم از باطن ايشان مخواه ( توقّع خلوص و صميميّت از آنان مكن ) ، و از خوشروئى و شيرين زبانى خود تا آنجا كه آنان تو را برخوردار مىكنند بهره مندشان ساز . 29 - مبادا دشمن دوست خود را به دوستى گيرى كه با اين كار با دوستت دشمنى كرده اى . 30 - از روى ترديد پيوند خود را با برادرت مگسل ، و بدون دلجوئى رشتهء دوستيت را با او مبر . 31 - شايستهء فرد مسلمان است كه از رفاقت با سه گروه خوددارى نمايد : از فرد لاابالى ، و از احمق ، و از دروغگو . امّا فرد لاابالى ، كردار خود را در نظرت بيارايد و مىكوشد كه تو مانند او گردى ، و در امور دين و آخرتت هيچ گونه كمكى به تو نمىكند ، بنا بر اين رفاقت با او خلاف حقّ است و موجب سختى دل ، و رفت و آمد با او موجب ننگ تو است . امّا احمق : نه تو را به كار خيرى وادار نمايد ، و نه اميدى هست كه در غايت تلاشش شرّى را از تو بگرداند ، چه بسا قصد كند كه سودت رساند ولى به زيانت اندازد ، پس مرگ چنين رفيقى از حياتش بهتر است ، و سكوتش از سخن گفتن شايسته تر ، و دوريش به از نزديكى ! و امّا دروغگو : رفاقت با او خالى از هر لذّت و خوشى است ، گفتارت را به جمع ديگران ببرد و سخن ديگران را به تو رساند . هر زمان كه بافتن داستانى را پايان دهد ، داستانى ديگر پردازد ، و اين رفتار را تا آنجا ادامه دهد كه ديگر گفتار راستش نيز باور نشود . ميان مردم به ايجاد دشمنى بپردازد و [ بذر ] كينه در سينهها بكارد . پس تقواى الهى پيشه سازيد و مراقب خود باشيد . 32 - بر تو عيبى نيست ؛ دوستى با فرد خردمند اگر چه خالى از كرم باشد ،
187
نام کتاب : تحف العقول عن آل الرسول ( ص ) ( فارسي ) نویسنده : ابن شعبة الحراني جلد : 1 صفحه : 187