اينكه علمش بارث رسد ، همانا زمين بدون عالم باقى نميماند .
شرح - روايات اين باب علاوه بر اينكه ميرساند كه ائمه عليهم السلام يكى پس از ديگرى وارث علم يك ديگرند ، اشاره دارد باينكه خداى تعالى موضوع انتقال علم را در بشر با اسباب و شرايطى مقرر فرموده و بشر را واجد آن شرائط ساخته و اسباب را در اختيارش نهاده است انسان را با زبانى گويا و گوشى شنوا و چشمى بينا خلق فرمود ، تا بتواند آنچه را ميداند ، بديگران بگويد و آنها بشنوند و بياموزند و نيز نوشتن بتوسط قلم را باو آموخت ، تا بتواند معلومات خود را در صفحه اى نقش كند و آيندگان پس از خود را از آن بهره مند سازد اين اسباب و قوا و صدها مانند آن ، از شرايط انتقال علم و تكميل و ترقى آنست در بشر و چون اين اسباب و قوا بحيوانات و موجودات ديگر عطا نشده آثار علم در زندگى آنها ديده نميشود و ترقى و تكامل تنها در زندگى بشر جلوه كرده است و از همين راه است كه قرآن كريم پس از چهارده قرن براى ما باقى مانده و بهمين جهت است كه در اين روايات فرمودند : علمى كه با آدم عليه السلام فرود آمد بالا نرفت يعنى خداى تعالى اسباب باقى ماندن آن را در ميان بشر فراهم آورد .
ائمه علم پيغمبر خاتم و تمام پيغمبران و اوصياء پيشين خود را بارث برده اند 1 - از عبد الله جندب روايت شده كه حضرت رضا عليه السلام باو نوشت : اما بعد همانا محمد صلَّى الله عليه و آله امين خدا بود در ميان خلقش و چون آن حضرت صلَّى الله عليه و آله در گذشت ، ما خانواده وارث او شديم ، پس ما هستيم امين خدا در زمين ، علم بلاها و مردنها و نژاد عرب و تولد اسلام نزد ماست ( يعنى نژاد صحيح و فاسد عرب را ميشناسيم و از محل تولد اسلام كه دل انسانست آگاهيم ) و چون هر مردى را به بينيم ميشناسيم كه او حقيقة مؤمن است يا منافق و نام شيعيان ما و نام پدرانشان ، نزد ما ثبت است .
خدا از ما و آنها پيمان گرفته ( كه ما رهبر آنها باشيم و آنها پيرو ما ) بر سر هر آبى كه ما وارد شويم

324