درجه كامل خداشناسى نبود اين شرايط را داخل نميفرمود چنانچه در باب ( ادنى المعرفة ) بيان شد و باز در اينجا هم كه درجه كامل گوئيم ، بملاحظه استعداد و ظرفيت ابو حمزة است و ممكن است براى صحابى ديگرش درجه كاملترى طبق استعداد او بيان فرمايد :
2 - يكى از دو امام باقر و صادق ( ع ) فرمود : بنده خدا مؤمن نباشد تا آنكه خدا و رسولش و همه ائمه و امام زمانش را بشناسد و در امورش بامام زمانش رجوع كند و تسليمش باشد ، سپس فرمود : چگونه ممكن است كسى امام آخر را ( كه امام زمان اوست ) بشناسد و امام اول را نشناسد ( از اين جهت معرفت همه ائمه در ايمان شرط شد كه طريق شناختن همه امامان يكى است و امام لاحق بنص امام سابق شناخته گردد ) .
3 - زرارة گويد : بامام باقر ( ع ) عرض كردم : بمن بفرمائيد كه آيا معرفت امام از شما خانواده بر تمام خلق واجبست ؟ فرمود : خداى عز و جل محمد ( ص ) را بر تمام مردم بعنوان رسول و حجت خدا بر همه خلقش در روى زمين مبعوث فرمود ، پس هر كه بخدا ايمان آورد و بمحمد رسول خدا ( ص ) ايمان آورد و پيرويش كند و تصديقش نمايد معرفت امام از ما خانواده بر او واجبست و كسى كه بخدا و رسولش ايمان نياورد و از او پيروى نكند و تصديقش ننمايد و حق خدا و رسولش را نشناسد ، چگونه معرفت امام بر او واجب باشد در صورتى كه بخدا و رسولش ايمان نياورده و حق آنها را نشناخته است ( بلكه بر او واجبست اولا خدا و رسولش را بشناسد و از رسول پيروى كند ) عرض كردم : پس چه ميفرمائيد در باره كسى كه بخدا و رسولش ايمان آورده و پيغمبر را نسبت بآنچه خدا بر او نازل كرده باور دارد ، بر چنين اشخاص حق معرفت شما لازمست ؟ فرمود : آرى مگر اينان ( عامه و اهل سنت ) بفلان و فلان ( ابو بكر و عمر ) معرفت ندارند ؟ عرض كردم : چرا ( از سؤال حضرت استفاده مىشود كه هر كس بخدا و رسولش ايمان آورد لازمست براى جانشينى پيغمبر و حفظ و ترويج شريعت به پيشوائى معتقد شود ، چنانچه اهل سنت هم اين قاعده را قبول دارند ولى آنها در تعيين امام و خليفه باشتباه

255