< فهرس الموضوعات > باب ( سيزدهم ) اعتقاد در كرسى < / فهرس الموضوعات > باب ( سيزدهم ) اعتقاد در كرسى ابن بابويه رحمة الله عليه گويد :
اعتقاد ما در كرسى آن است كه آن ظرف كل آفريدگان و عرش و آسمانها و زمين است و هر چيز كه خدا خلق نموده در كرسى است ، و در وجه ديگر كرسى علم است ، و شخصى جناب صادق عليه السّلام را از قول الهى : * ( وَسِعَ كُرْسِيُّه - السَّماواتِ وَالأَرْضَ ) * [1] يعنى فرا گرفته و احاطه نموده كرسى خداوند آسمانها را و زمين را پرسيد ، آن حضرت فرمود مراد علم خدا است .
< فهرس الموضوعات > باب ( چهاردهم ) اعتقاد در عرش < / فهرس الموضوعات > باب ( چهاردهم ) اعتقاد در عرش [2] ابن بابويه رحمة الله عليه گويد :
اعتقاد ما در بارهء عرش اينست كه عرش كل مجموع مخلوقات است

[1] سوره بقره آيه 256
[2] فرموده است شيخ مفيد عليه الرحمه كه عرش در لغت ملك يعنى مملكت است گفته است شاعر شعرى را كه مضمونش اينست كه : هر گاه بنو مروان هلاك شود عرشهاى ايشان يعنى مملكت ايشان ، و هلاك گردند خود ايشان چنان كه هلاك شدند اياد و حمير كه دو قبيله بزرك بودند ، و گفته است شاعر ديگر كه : گمان نموديم كه عرش تو يعنى مملكت تو بر طرف نميگردد و متغير نميشود ، و فرموده است خداوند تعالى در حالى كه خبر داده است از مملكت زنى كه پادشاه سبا بوده است يعنى بلقيس كه : * ( وَأُوتِيَتْ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ وَلَها عَرْشٌ عَظِيمٌ ) * ( سوره نمل آيه 23 ) يعنى داده شده از هر چيزى و از براى او بود عرش بزرگى پس ، عرش خداوند تعالى آن مملكت اوست و قرار گرفتن خداوند بر عرش كه فرموده است * ( الرَّحْمنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوى ) * ( سوره طه آيه 15 ) آن استيلاى او است بر ملك و عرب تعبير مينمايد از استيلاء باستواء ، گفته است شاعر : قد استوى بشر على العراق * من غير سيف و دم مهراق يعنى مستولى شد بر عراق بدون شمشيرى و خونى كه ريخته شود ، و اما عرش آنچنانى كه بر ميدارند آن را ملائكه عليهم السّلام ، پس او پارهء از مملكت خداوند است و آن عرش است كه خلق نموده است آن را خداوند در آسمان هفتم و عبادت فرموده است ملائكه را عليهم السّلام به برداشتن و تعظيم نمودن آن چنان كه خلق نموده است خداوند سبحانه خانهء در زمين و امر فرموده است بشر را به قصد آن و زيارت آن و حج بسوى آن و تعظيم آن و بتحقيق كه آمده است حديثى كه خداوند سبحان خلق نموده است خانهء در زير عرش كه نام گذارده است آن را بيت المعمور كه حج ميكنند ملائكه آن را در هر سال و خلق نموده است در آسمان چهارم خانهء را كه نام گذارده است آن را ضراح و عبادت فرموده است ملائكه را به حج و تعظيم آن و طواف دور آن و خلق نموده است بيت الحرام را در زمين پس قرار داده است آن را زير ضراح ، و روايت شده است از حضرت صادق عليه السّلام كه فرموده است كه اگر انداخته شود سنگى از عرش هر آينه واقع شود بر پشت بيت المعمور و اگر انداخته شود سنگى از بيت المعمور ، هر آينه بيفتد بر پشت بيت الحرام و خلق ننموده است عرش را از براى خود كه وطن قرار دهد آن را خداوند ، برتر است خداوند از اين ليكن خلق نموده است عرش را كه اضافه نموده است آن را بسوى خود به جهت تكريم و تعظيم آن و عبادت فرموده است ملائكه را به برداشتن آن ، چنان كه خلق نموده است خانه را در زمين و خلق نموده است آن را از براى خودش و ساكن نميگردد آن را ، برتر است خداوند از همهء آنها و ليكن خلق نموده است آن را از براى خلقش و اضافه نموده است آن را بسوى خودش به جهت اكرام و اعظام و عبادت فرموده است خلق را به زيارت و حج بسوى آن . و اما تعبير از علم بعرش پس مجاز است در لغت نه حقيقت و نيست وجهى از براى تاويل قول خداوند تعالى : * ( الرَّحْمنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوى ) * ( سوره طه آيه 15 ) به آن كه در بر گرفت علم را ، و جز اين نيست كه توجيه آن آن چيزى است كه مقدم داشتيم آن را و احاديثى كه روايت شده است در صفت ملائكه حاملين عرش عليهم - السّلام احاديث آحاد و اخبار افراد است جائز نيست جزم به آنها و نه عمل بر آنها و وجه ، توقف نزد آنهاست ، و جزم نمودن بر آنكه عرش در اصل لغت مملكت است و عرشى كه برداشته شده است جزئى است از مملكت كه عبادت فرموده است خداوند ملائكه را بحمل آن به نحوى كه مقدم داشتيم آن را - مفيد .

47