و حاضر سازد . و " هشام " كه از اين جلسات زياد ديده و از اين مصاحبه‌ها بسيار دارد .
گاهى خود شبهات دينى و مشكلات مذهبى را سؤال كرده و پاسخ شنيده و چنان كه سابقا نقل كرديم پانصد مسأله از امام پرسيده و جواب شنيده از آن جمله " علامه مجلسى " در جلد دوم بحار الانوار در باب توحيد از " هشام بن الحكم " روايتى آورده كه خلاصه‌اش به فارسى چنين است :
" هشام " : پرسيدم از امام صادق ( ع ) كه دليل توحيد خداوند چيست ؟
فرمود اتصال تدبير و تماميت صنع چنان كه خداوند فرموده " لو كان فيهما آلهة الا الله لفسدتا ( انبياء 22 ) اگر خدايان متعدد مصدر خلقت بودند نظم آسمان و زمين بر هم مىخورد و فساد در آنها آشكار مىشد .
و گاهى هنگام سؤال ديگران حضور داشته و پاسخ امام را شنيده چنان كه در آتيه نزديكى رواياتى كه راجع به اصول دين نقل كرده از نظر خوانندگان محترم خواهد گذشت . و بالجمله چنان در عقايد مذهبى ورزيده شده كه آنها را با بيان تازه و متين و طرز بى سابقه‌يى بيان مىكند و استدلالهاى عجيب و تازه يى در مقام اثبات خداوند جهان و صفات وى دارد . اينك منطق وى را در اثبات عقايد دينى ملاحظه فرمائيد .
( 1 ) منطق هشام بن الحكم در اثبات صانع " هشام بن سالم " - نزد " محمد بن نعمان احول " ( مؤمن طاق ) حضور يافتم مردى برخاست و از وى پرسيد پروردگارت را بچه وسيله شناختى ؟
" مؤمن طاق " - بتوفيق و ارشادش و تعريف و راهنماييش .
" هشام بن سالم " - از نزد وى بيرون رفتم سپس " هشام بن الحكم " را ملاقات كردم بوى گفتم : در پاسخ كسى كه از من سؤال كند و بگويد بچه وسيله پروردگارت را شناختى چه گويم ؟
" هشام بن الحكم " - سائلى از من سؤال كرد و گفت پروردگارت را بچه وسيله شناختى ؟

37