2 - فلسفه غيبت دومين شبهه اين است كه امامى كه از نظر ما پنهان است چه فايده مىتواند در بر داشته باشد . آيا بود و نبودش در اين حال مگر فرقى دارد ؟
جواب : وقتى كه وجود و بقاء حضرت مهدى ( عليه السلام ) به موجب اخبار فراوانى كه بما رسيده قطعى شد لازم نيست كه ما حتما فلسفه غيبت آن حضرت را بدانيم . چنانچه فلسفه خيلى از احكام بر ما نامعلوم و پوشيده است . ولى اجمالا مىدانيم كه در مورد بحث ما يك مصلحت نهانى موجود است اگر چه آن مصلحت بر ما مخفى و پوشيده است . چنان كه مصلحت در اينكه نماز مغرب سه ركعت و نماز خفتن چهار ركعت است سرش بر ما پوشيده است . آيا مصلحت در آفرينش حيوانات و حشرات موذى مانند ببر و پلنگ و گرگ و مار و عقرب و مگس و پشه چيست ؟ بر ما معلوم است ؟ نه ولى اجمالا مىشود گفت كه سبب غيبت آن حضرت ترس و خوف اوست از دشمنان . چنان كه پيامبر اسلام نيز از ترس مشركين در غار پنهان شد و بار ديگر هم از ترس در شعب مخفى گرديد . و در بعضى روايات هم به اين موضوع اشاره شده است و مادامى كه اين سبب موجود است غيبت هم موجود است و گناه تعطيل حدود و احكام نيز بر آنها است كه اين ترس را ايجاد كرده اند .
نگو كه اين ترس و خوف چيزى نيست كه مخصوص به زمان آن حضرت باشد و بس . بلكه در زمان پدران آن حضرت هم اين ترس و خوف بوده است ولى آنها در ميان مردم ظاهر شدند و احكام و دستورات دين را به شيعه بيان كردند و راه تقيه را با طاغوتيان و ستمكاران پيش گرفتند . پس چرا او راه آنها را نپيموده است ؟
زيرا در جواب گوئيم : آن حضرت چنانچه سيد مرتضى علم الهدى فرموده است مأمور به تقيه نيست . بلكه آنچه بر او واجب و فرض است ، جهاد و مقاتله با دشمنان و اقامه دين خداست چنانچه اخبار و روايات متواتر از امامية و غير امامية بر اين سخن گواه است بر خلاف پدرانش كه اكثر آنان مأمور به خروج و

261