وجود دارد . در صلح حديبيه ، متاركه جنگ به مدت ده سال مورد توافق طرفين قرار گرفت و خداوند آن را فتح المبين ناميد ، اما زمامداران ستمگر قريش اين عهد و پيمان را يك جانبه شكستند و از نيّات پليد خود پرده برداشتند و همين عمل آنها ، انگيزه روى آوردن مردم به اسلام و مجوّزى براى سركوبى مشركان گرديد . در اين صلح نيز غربيها دست به پيمان شكنى مىزنند و از خصلت طغيان و تجاوز خود پرده برمىدارند و به گفته روايات با يك ميليون سرباز ، منطقه را به جنگ و آشوب كشانده و پيكار بزرگى بوجود مىآورند كه بر اساس روايات ، اين نبرد از نبردِ آزادى قدس نيز بزرگتر خواهد بود . از پيامبر ( صلى الله عليه وآله ) روايت شده كه فرمود :
" بين شما و روم چهار پيمانِ صلح برقرار گردد كه چهارمين آنها بدست مردى از خاندان هرقل است و سالها ( يا دو سال ) به طول انجامد . مردى از قبيله عبد القيس بنام سؤدد بن غيلان پرسيد : در آن روز پيشواى مردم چه كسى خواهد بود ؟ فرمود : مهدى از فرزندانم " [1] از حذيفة بن يمان منقول است كه گفت :
" پيامبر خدا ( صلى الله عليه وآله ) فرمود : بين شما و بنى اصفر ( رومى ها يا اروپائى ها ) صلحى برقرار شود ولى آنها در مدت باردارى زنى ( يعنى 9 ماه ) به شما خيانت كنند و با هشتاد لشكر از راه زمين و دريا حمله‌ور شوند . هر لشكر شامل دوازده هزار سرباز است آنها بين يافا و عكّا فرود آيند . فرمانرواى آنها كشتى هايشان را به آتش كشد و به ياران خود گويد : از سرزمينتان دفاع كنيد ، آنگاه جنگ و كشتار از دو طرف آغاز شود .
سپاهيان به كمك يكديگر بشتابد . حتى كسانى كه در حضرموت يمن هستند به يارى شما آيند . در آن هنگام خداوند با نيزه و شمشير و تير خود ، بر آنها هجوم آورد و به سبب آن بزرگترين كشتار در ميانشان واقع گردد " [2] معناى جمله : " خداوند با نيزه . . . به آنها هجوم آورد " اين است كه خداوند مسلمانان را

[1] بحار : 51 / 80 .
[2] نسخه خطى ابن حماد ص 141 .

321