آمدن هفت نفر از علماء بزرگ به مكه در آن موقعيت ، حاكى از شدت توجه مسلمانان نسبت به ظهور امام است . همچنين اعزام نمايندگان مردم به مكه جهت شرفيابى به حضور حضرت و نيز بيعت گرفتن هر يك از علماء از سيصد و سيزده نفر از مؤمنانى كه براى جانبازى در كنار آن امام اعلام آمادگى مىكنند ، جملگى حكايت از شور و هيجان مردمى دارد كه مشتاقانه مىخواهند در زمره ياوران آن حضرت كه به تعداد رزمندگان جنگ بدر خواهد بود ، قرار گيرند .
اما كناره گيرى چند باره حضرت از آن علماء خالى از ضعف نيست ولى شايد اشاره به مطلبى باشد كه در منابع شيعه و سنى آمده و آن اينكه بيعت حضرت با آنها از روى اكراه است . اين موضوع در حديثى كه از پيامبر و اهل بيت ( عليهم السلام ) نقل شده بدست ما رسيده . در همين رابطه يكى از اصحاب بزرگ امام صادق ( عليه السلام ) نسبت به اين بيعت توأم با اكراه ترديدى به خود راه مىدهد . اما امام صادق ( عليه السلام ) معنى اكراه را توضيح مىدهد و مىگويد كه منظور از اكراه اجبار نيست ، آنگاه دل او آرام مىگيرد .
آنچه در اين روايت گذشت ، تصويرى از اوضاع روانى مسلمانان و انتظار شديد آنان نسبت به ظهور حضرت مهدى ( عليه السلام ) بود . . . اما عملكرد امام ( عليه السلام ) در مكه و بيعت يارانش با او ، در روايات ديگر به شيوه ديگرى بيان شده كه با آنچه در اين روايت آمده متفاوت است .
اجتماع ياران حضرت ( عليه السلام ) در اينجا لازم است به چند نكته پيرامون اصحاب حضرت توجه كنيم .
1 - شمار اصحاب امام زمان ( عج ) كه در منابع شيعه و سنى بدان اشاره شده به عدد ياران پيامبر خدا ( صلى الله عليه وآله ) در جنگ بدر يعنى سيصد و سيزده نفر است ، اين امر نشانه شباهت فراوان روزهاى تولد اسلام به رهبرى پيامبر اكرم ( صلى الله عليه وآله ) و تجديد حيات

271