به هشت مورد از نداهاى وارد شده در منابع شيعه دست يافته است و در منابع سنى ها نيز نزديك به همين رقم ديده مىشود ، اما به نظر مىرسد كه تنها يك نداى آسمانى ، آن هم در ماه رمضان شنيده مىشود و تصور نداهاى مختلف ناشى از اختلاف روايات ، در تعيين زمان آن است . والله العالم .
* * پس از اين دو نشانه ، يعنى ، خروج سفيانى در ماه رجب و نداى آسمانى در ماه رمضان ، تا ظهور حضرت در ماه محرم ، نزديك شش ماه باقى است . منابع روائى سنى ها شمارى از اقدامات امام ( عليه السلام ) را در اين فاصله بيان كرده‌اند . از جمله ، ارتباط آن حضرت با ياران خود در مدينه منوره و مكه مكرمه و ديدار وى با كسانى كه از اطراف جهان با شوق و اضطراب جهت بيعت با او ، در جستجوى حضرتند . از آن جمله هفت تن از دانشمندان كشورهاى مختلف كه بدون قرار قبلى ، امام را در مكه ملاقات مىكنند در حالى كه هر كدام در شهر خود از سيصد و سيزده نفر از افراد متدين و مخلص بيعت گرفته‌اند ، آنها از طرف پيروانشان ، با آن بزرگوار بيعت مىنمايند ، و اميد دارند كه با پذيرش بيعتشان از طرف امام ، جزو 313 ياور حضرت محسوب گردند كه پيامبر خدا از آن خبر داده است .
روايت هاى شيعه ، اين شش ماه را مرحله ظهور غير علنى بعد از غيبت كبرى ، قلمداد مىكنند و آن را منطبق با اين كلام امير مؤمنان ( عليه السلام ) مىدانند كه فرمود : " ظاهر شدن او ابهام آميز است تا آنكه نام و يادش همه جا را فرا گيرد ، و امرش آشكار گردد " [1] يعنى ظهور حضرت به تدريج آغاز مىگردد و سپس موضوع براى مردم آشكار مىگردد و احتمال دارد ظهور تدريجى حضرت ، بدان جهت باشد كه امر ظهور و پذيرش مردم

[1] بحار : 52 / 3 .

247