خراسان فرستد و اين در حالى است كه اهالى خراسان نيز در جستجوى حضرت مهدى اند " [1] .
يكى از اصحاب امام باقر ( عليه السلام ) بنام جابر جُعفى مىگويد : " از امام باقر ( عليه السلام ) درباره سفيانى سؤال كردم ، فرمود : شما كجا و سفيانى كجا ؟ او نخواهد آمد تا آنكه قبل از او شخصى به نام " شيصبانى " خروج كند . او از محلى به نام كوفان مانند آب از زمين بالا آيد و خوبان شما را بكشد . آنگاه بايد خروج سفيانى و سپس ظهور قائم ( عليه السلام ) را انتظار كشيد " . [2] شيصبان در لغت اسمى از اسمهاى شيطان است و در روايات اهل بيت ( عليهم السلام ) كنايه از شخصى از دشمنان نابكار اهل بيت يا فردى گمنام است .
از امام باقر ( عليه السلام ) روايت شده است : فرزندان فلانى حتماً به حكومت خواهند رسيد . هنگامى كه به حكومت رسند اختلاف كنند و امورشان متفرق گردد تا آنكه خراسانى از مشرق و سفيانى از مغرب خروج كرده و براى رسيدن به كوفه مانند دو رقيب در مسابقه سرعت گيرند . آنگاه هلاكت فرزندان فلانى به دست آن دو صورت پذيرد . بطورى كه احدى از آنها را باقى نگذارند [3] .
مقصود از فرزندان فلانى احتمالا خاندان آخرين حاكم عراق قبل از امام مهدى ( عليه السلام ) است كه شايد شيصبانى و يا شخص ديگرى باشد .
در روايات شيعه و سنى ، رفتار سفيانى در عراق با شيعيان اهل بيت ( عليهم السلام ) وحشتناك و فجيع توصيف شده است . اما اعتبار بعضى از اين روايات به جهت سند يا متن محل ترديد است زيرا خبر از وقايع گذشته اى مىدهند كه ربطى به خروج سفيانى و ظهور امام مهدى ( عليه السلام ) ندارند . براى نمونه بعضى از آنها را ذكر مىكنيم :
از امام صادق ( عليه السلام ) روايت شده است كه فرمود : گويا سفيانى ( يا رفيق او را ) مىبينم كه در

[1] كتاب خطى ابن حماد ص 87
[2] بحار 52 / 250 .
[3] بحار : 52 / 231 .

127