روشنى مىديدم كه چندان دشوار نيست و موضوع آسانى دارد و قلم در آن به آسانى حركت مىكند ولى هنگامى كه شروع به نوشتن كردم به اهميت آن پى بردم و دشوارى بحث را احساس كردم و دانستم كه رسيدن به نهايت اين موضوع دشوار است . از اين جهت در تصميم خود به ترديد افتادم و در راه و روشى كه بايد پيش مىگرفتم انديشيدم و در اين فكر بودم كه از كجا آغاز كنم .
بالاخره به اين نتيجه رسيدم كه سخن را از تاريخ طب نزد عربها در جزيرة العرب شروع كنم و مختصرى از آن بنويسم و روشن كنم كه طب چگونه از جايگاه خود حركت كرد و به جزيرة العرب رسيد و در آنجا پرورش يافت و با عقول سالم و افكار مستقيم و فطرت صاف مسلمانان در آغوش اسلام رشد پيدا كرد . اين بحث را مقدمه اى قرار دادم كه تا خواننده به ميزان گسترش طب در عصر امام صادق عليه السّلام آگاهى يابد و زمينه اى براى اطلاع از آشنايى كامل امام از اين علم جليل باشد و خواننده بداند كه امام بدون اينكه اين علم را از كسى ياد بگيرد و تنها با اخذ از پدران و نياكان بزرگوار خود از پيامبر و جبرئيل و خدا اين علم را به دست آورده است .
بزودى براى خواننده آنچه را كه گفتيم ثابت و روشن خواهد بود .
تاريخ طب و مبدء ظهور آن مورّخان و حكما و اطبا در بارهء آغاز ظهور اين علم شريف و

50