حكومت يمن منصوب گرديد ، و گمان مى رفت كه أو نهايت سعى خود را در جنگ با معاويه به انجام رساند ، زيرا أو در مقام خونخواهى و انتقام از معاويه بود ، چرا كه بسر بن ارطاة سردار خونخوار معاويه دو فرزند أو را در هجوم به يمن فجيعانه بقتل رساند كه همسرش دچار جنون گرديد ، و از طرف ديگر امام مقام فرماندهى را در مثلثى از او و قيس بن سعد و سعيد بن قيس قرار داد .
2 - تعداد سپاهيان امام در نبرد با معاويه را از بيست هزار نفر تا يكصد هزار نفر نوشته شده اند ، و از گفتار ابن اثير وابو الفداء ظاهر مى شود كه سپاهيان امام همان افرادى بودند كه با على عليه السلام بيعت نمودند ، و آنان بر اساس گفتار نوف بكالى و سخن ابن اثير چهل هزار نفر بودند ، تأييد ديگر اين مطلب گفتار مسيب بن نجيه با امام است كه گفت : در شگفتم كه تو با داشتن چهل هزار سپاهى با معاويه صلح كردى .
3 - چگونگى سپاهيان : ارتش عراق كه به همراه امام براى نبرد با معاويه بسيج شده بود وضع نابسامانى داشت و در فتنه ها و آشوبها فرو رفته بود ، و موج بدبختى در آن به حدى بود كه خطرش براى امام از خطر معاويه بزرگتر بود .
شيخ مفيد وضع ارتش امام را اين گونه تشريح مى كند : مردم عراق كه به همراه امام آمادهء جهاد شدند ارتشى بس عظيم و سنگين بودند ، ولى بتدريج سست و سبك و اندك گرديدند ، زيرا از گروههاى مختلفى تشكيل شده بود ، بعضى شيعيان امام و پدرش بودند ، و بعضى از خوارج كه مى خواستند به هرگونه كه پيش آيد به جنگ معاويه روند ، برخى

30