واكنش عامه عكس العملى كه از مخالفان در برابر راويان و روايات مطاعن ديده مىشود انسان را شگفت زده مىنمايد !
الف ) نسبت به راويان و بازگوكنندگان مطاعن * بنا را بر تضعيف آنها گذاشته‌اند با وجود آنكه در شرح حال بسيارى از راويان مطاعن - به صراحت - وثاقت و صدق آنها ذكر شده است ! ( 1 ) * سعى مىكنند از آنها مطلبى نقل نكنند ، با آنها همنشين نباشند ، حتى از همنشينان آنها هم دورى مىكنند ، و از ديگران هم مىخواهند كه با آنها رفت و آمدى نداشته باشند ، و از آنها روايت ننمايند ; زيرا اين گونه افراد را دجّال و ملعون مىدانند كه نفرين شده خدا و فرشتگان و همه مردم مىباشند ! ( 2 ) * از زدن ، اذيت و آزار حتى اگر منجر به شكستن اعضا و جوارح طرف باشد امتناعى ندارند . ( 3 ) * آنها را تهديد به كشتن مىنمايند ، بلكه در فرصت مناسب آنها را به قتل هم مىرسانند . ( 4 )

1 . مراجعه شود به مصادرى كه تحت عنوان راويان مطاعن گذشت . 2 . تاريخ مدينة دمشق 36 / 188 - 189 ، ضعفاء عقيلى 1 / 188 - 189 ، تهذيب التهذيب 1 / 447 - 448 . 3 . مراجعه شود به : كامل ابن عدى 2 / 86 ، تاريخ ابن معين 1 / 394 ، تاريخ بغداد 7 / 145 ، تحفة الأحوذى 10 / 118 ، تهذيب الكمال 4 / 322 . 4 . تاريخ الإسلام ذهبى 4 / 135 ، سير أعلام النبلاء 2 / 544 . عتبة بن ابى سفيان در ضمن خطبه اش مردم را تهديد مىكرد كه اگر دست از طعن بر واليان و عيبجويى از گذشتگان ( يعنى صحابه و خلفا ) برندارند ، تازيانه بر پشت آنها تكه تكه خواهد كرد ، اگر اين كار هم مفيد نشد با شمشير پاسخ آنها را خواهد داد ، و از هيچ عقوبتى فروگذار نخواهد كرد . ( العقد الفريد 4 / 222 ) .

395