يعنى : از خدا بترس ، و اين امت را به آشوب نكش ، در انديشه خيرخواهى براى خويشتن و دين خويش و امت پيامبر ( صلى الله عليه وآله و سلم ) باش . ( 1 ) و بنابر بعضى از روايات نوشت : اتق شقّ [ شقّك ] عصا هذه الأُمة .
يعنى : از ايجاد اختلاف بين اين امت پرهيز كن . ( 2 ) 35 . او در ضمن سخنرانى اش به مردم گفت : پس از پيامبر [ ( صلى الله عليه وآله و سلم ) ] مسلمانان ابو بكر را انتخاب كردند ! و او هم هنگام مردن عمر را خليفه كرد ، عمر امر را به شوراى شش نفره واگذار نمود ، آنچه در نظر داشتند خيرخواهى مسلمين بود ، به همين جهت من هم - براى رفع تفرقه و اختلاف و كمك منصفانه به مردم - مصلحت را در بيعت يزيد مىبينم . ( 3 ) 36 . هنگامى كه عبدالله بن زبير به معاويه گفت : تو هم مثل پيامبر ( صلى الله عليه وآله و سلم ) رفتار كن و كسى را براى خلافت تعيين نكن . ( 4 )

1 . الامامة والسياسه 1 / 154 ، الغدير 10 / 252 . 2 . رجال كشّى 48 ، بحار الانوار 44 / 212 ، عوالم 17 / 91 ، و مراجعه شود به احتجاج 297 ( چاپ اعلمى ، بيروت ) ، انساب الاشراف 3 / 153 و 5 / 120 . 3 . الامامة والسياسه 1 / 163 ، الغدير 10 / 251 . 4 . لازم به تذكر است كه تعيين جانشين توسط خود پيامبر ( صلى الله عليه وآله و سلم ) براى اهل انصاف مثل روز روشن است ، بنابر آنچه در كتب خاصه و عامه آمده از اولين روزى كه حضرت نبوت و رسالت خويش را در جمع نزديكان اعلام كرد ، همزمان جانشينى اميرمؤمنان ( عليه السلام ) را به صراحت بيان فرمود ، و اين مطلب تا آخر عمر مبارك حضرت در غدير و پس از آن ادامه داشت . براى اطلاع بيشتر مراجعه كنيد به : المراجعات ، ترجمه آن : حق جو و حق شناس ، الغدير ، شبهاى پيشاور و ساير كتب كلامى .

282