هر كس در درك حضرت قيوم جل جلاله كاملتر است خوف و رعب او بيشتر است « سبحانك أخشى خلقك بك أعرفهم بحقك » درك و معرفت أهل عظمت ذى الاقتدار موجب دهشت و اضطراب است ، خواه در آن وقت تشويش مؤاخذه در حق او حاصل بوده باشد يا نه ، بلكه هر گاه فرض شود كه به همه جهات ايمن از مؤاخذه بوده باشد ، باز آن اضطراب و ارتعاش كه مستند به أصل درك عظمت معبود هست حاصل است .
مجملا أصل درك عظمت و شوكت موجب خوف و رعب در قلوب أخيار ، و باعث ظهور و اضطراب و اضطرار و ناله و انكسار بى اختيار مىشود . و از اين است كه در حديث وارد است در بيان كيفية أحوال شريف مفخر أنبياء و سيد رسل و ملجأ أولياء و هادى سبل عليه و على آله صلوات اللَّه الخالق الاكمل مذكور است ، كه آن سرور عالم و فخر بنى آدم در وقت قيام به نماز از خوف و خشيت الهى جل شأنه صدا و جوششي از سينهء مبارك ايشان شنيده مىشد ، مثل صداى جوشش ديك از آتش شديد ، و آن قدر مىگريستند تا بىخود مىشدند .
و از قائد كاروان معرفت و يقين جناب أمير المؤمنين عليه السّلام مأثور است ، كه چون وقت نماز داخل مىشد اندام مبارك آن سرور به لرزه مىآمد .
و همچنين وارد شده كه جامع المكارم في السر و العلن جناب حضرت امام حسن عليه السّلام چون مشغول وضو به جهت نماز مىشدند مفاصل بدن شريف ايشان مىلرزيد ، و لون مبارك آن جناب مايل به زردى مىشد ، و چون از وجه آن سؤال مىكردند ، جواب مىفرمودند سزاوار اين است كه هر كس در مقام بندگى به خدمت خداوند عالم ايستاد بندهايش از خوف و بيم معبود بلرزد .
و در كتاب حلية الاولياء مذكور است روايتى كه حاصل مضمون آن اين است : كه چون فخر العابدين سيد الساجدين امام زين العابدين عليه و على آبائه

245