أول : آن است كه اتيان شود به مجموع بيست ركعت قبل از زوال مجتمعة يعنى در يك دفعه ، ظاهر اين است كه جايز بوده باشد در هر وقت از أوقات قبل از زوال كه بوده باشد ، خواه وقت پهن شدن آفتاب يا وقت بلند شدن آفتاب يا قريب به زوال بوده باشد ، در هر وقت كه خواسته باشد مجموع بيست ركعت را يك دفعه اتيان مىتواند نمود .
دوم : آن است كه مجموع بيست ركعت را باز اتيان نمايد قبل از زوال لكن متفرقه ، اين نيز به هر نحو كه خواسته باشد ، ظاهر اين است كه جايز بوده باشد ، لكن أفضل أقسام متصوره آن است كه توزيع نموده ، به اين نحو كه شش ركعت را وقت انبساط شمس ، يعنى وقت پهن شدن آفتاب در سطح زمين اتيان نمايد ، و شش ركعت را وقتى كه آفتاب بلند شد اتيان نمايد ، و شش ركعت را قريب به زوال اتيان نمايد ، و دو ركعت را متصل به زوال ، يعنى بسيار نزديك به زوال اتيان نمايد .
و بعد از تحقق زوال ظاهر اين است كه جايز نباشد ، به اين معنى كه جايز نيست تأخير نمايد اين دو ركعت را و بعد از زوال اتيان نمايد ، و اگر اتفاق افتاد زوال و اتيان به اين دو ركعت ننموده باشد قبل از اتيان به فريضه اتيان به اين دو ركعت نماز ننمايد .
سوم : آن است كه اتيان نمايد به مجموع بيست ركعت نافله بعد از زوال و قبل از اتيان به فريضه مجتمعة بوده باشد يا متفرقة . و اين قسم اگر چه از كلام شهيد ثانى ظاهر مىشود جواز آن در شرح لمعه [1] و شرح ارشاد [2] ، لكن مختار عدم جواز است

[1] شرح لمعه ج 1 / 305 .
[2] روض الجنان شهيد ثانى ص 181 .

185