هشت ركعت نافله ، چنين است حال در نماز عصر ، يعنى راجح اين است تأخير در نماز عصر نمايد تا فارغ شود از هشت ركعت نافله آن .
و لكن اين در صورتى است كه خواهد اتيان به نافله نموده باشد . و اما هر گاه نخواهد نافله به عمل آورد رجحان تأخير صلاتين به مقدار نافله مسلم نيست [1] بلكه چنانچه اتيان به نماز ظهر نمود در اول زوال نماز ظهر اتيان شده خواهد بود در وقت فضيلت خود ، چنين است حال در نماز عصر كه هر گاه اتيان به آن نمايد بعد از فراغ از نماز ظهر من غير فصل نماز عصر در وقت فضيلت خود واقع شده خواهد بود ، خواه اتيان به هشت ركعت زوال كه نافله ظهر است كرده باشد يا نه .
غاية ما في الباب آن است كه در صورت عدم اتيان به نافله در هر دو يا أحدهما خود را از فضيلت نافله محروم كرده خواهد بود . بلى اين مطلب در نماز عشاء مسلم است ، كه هر گاه اتيان شود به آن قبل از زوال حمره مغربيه ، واقع شده خواهد بود نماز عشاء در غير وقت فضيلت خود .
بدان كه اهتمام تمامى در محافظت صلوات در أوقات فضيلت آنها ضرور است ، و نهايت مبالغه در اخبار معتبره در اين باب به عمل آمده . چنانچه در حديث از كاشف أسرار و دقايق جناب حضرت امام جعفر صادق عليه السّلام مروى است كه آن حضرت فرموده : كه فضل و رجحان وقت أول بر وقت آخر بهتر است از براى مكلف از أولاد و أموال او [2] .
و در حديث ديگر از آن سرور عليه السّلام مروى است كه فضيلت وقت أول بر وقت

[1] ذكرش كه رجحان تاخير در حق غير متنفل تا بلوغ ظل به ذراع در صلاة ظهر و ذراعين در صلاة عصر ثابت است .
[2] فروع كافى ج 3 / 274 ح 7 .

173