4 - امام حسن مجتبى عليه السلام فرمود : به خدا سوگند اگر مردم گوش به سخن خدا و رسول او داده بودند آسمان باران خود را در اختيارشان مى نهاد و زمين بركت خود را به آنان ارزانى مى داشت ، و هرگز در ميان اين امت دو شمشير به روى يكديگر كشيده نمى شد ، و تو هم - اى معاويه - در آن به طمع نمىافتادى ! اما چون حكومت و ولايت در گذشته از كانون خود بيرون شد و از پايه هايش به دور افتاد گروه قريش آن را دست به دست ميان خود گرداندند و مانند توپ بازى به اين و آن سو پرتاب نمودند . . . و حال آن كه اين امت سخن پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم را شنيده بود كه درباره پدرم فرمود : او نسبت به من چون هارون با موسى است جز آن كه پس از من پيامبرى نيست . . . [1] 5 - ابن عباس گويد : به خدا سوگند اگر همان كه خدا مقدم داشته بود پيش مى افتاد ، و آن كه خدا پس داشته بود واپس قرار مى گرفت ، يك فريضه هم كاهش نمى يافت ( و هر كس به حق خويش مى رسيد . ) [2]

[1] - بهج الصباغة في شرح نهج البلاغة 3 / 448 .
[2] - همان / 22 .

87