در هر علمى اثرى از او به چشم مى خورد و در هر حكمتى نظرى از او ديده مى شود . . . و چون انواع و اقسام علوم و حكمتى كه خداوند به او بخشيده بود به ديده همگان آمد او را ( بطين ) خواندند ، زيرا بطين به كسى مى گويند كه شكمى بزرگ و پر داشته باشد ، و چون درون آن حضرت سرشار از علم و حكمت بود و انواع و اقسام علم و حكمت حكم غذاى او را داشت به اين اعتبار او را بطين يعنى سرشار از علم و حكمت خواندند مانند كسى كه شكمش از غذاى جسمانى پر است او را بطين گويند .
آرى اين نام براى حضرتش بدين اعتبار است و اين همان معنايى است كه راويان رهبر و ره يافته به زبان قلم نويسندگان اهدا نموده اند . . .
لفظ بطين بر وزن فعيل است ، و لفظ فعيل معدوله است ، گاهى معدول از فاعل است مانند شهيد و عليم به معناى شاهد و عالم ، و گاه معدول از مفعول مانند قتيل و جريح به معناى مقتول و مجروح ، و گاه معدول از مفاعل مانند خصيم و نديم به معناى مخاصم و منادم ، و گاه معدول از مفعل مانند بديع و عجيب به معناى مبدع و معجب . . . و در اينجا بطين معدول از مبطن است ( يعنى سرشار و پر ) . و اخبار و آثار در همه جا پخش و آشكار است كه على عليه السلام حاوى علم بسيار و معرفت فراوان و فهم سرشارى بوده است كه برخى از آن را به جهت وجود مصلحت و سودمندى شناخت آنها اظهار داشت و برخى را پنهان داشت تا طالبان حقيقى و قابلان واقعى آنها پيدا شوند . . . [1] 7 - علامه حافظ محب الدين طبرى گويد : او مردى ميان قامت بود ، چشمانى درشت و سياه و رويى زيبا چون ماه شب چهارده داشت ، شكم بزرگ و تنومند بود ، شانه هايى پهن داشت و مفصل بازو و شانه اش درشت مانند مفصل شير

[1] - مطالب السؤول / 12 .

657