اخلاق و آداب آن حضرت بوده و مانند فرزند بزرگ او باشد . و همه اين شرطها جز در على عليه السلام موجود نبوده است .
اما عبد الله بن سلام پس از هجرت ايمان آورد بنابر اين از شأن نزول سوره هايى كه در مكه نازل شده بى خبر بوده است ، و چون چنين است پس از اسلامش نيز تأويل درست آنها را نمى دانسته است ، وقتى سلمان فارسى كه عمر در از سيصد و پنجاه ساله خود را در راه فرا گيرى اسرار انجيل و تورات و زبور و كتابهاى پيامبران گذشته و قرآن كريم صرف نموده من عنده علم الكتاب نباشد زيرا شروط گذشته را فاقد بوده است ، پس چگونه عبد الله بن سلام مى تواند باشد كه حتى انجيل را هم نخوانده و شروط گذشته نيز در او نبوده است ؟ به علاوه آنچه از رئيس دين على عليه السلام در خطبه ها از اسرار و حقايق بروز نموده از او بروز نكرده است مانند فرمايش آن حضرت : سلونى قبل ان تفقدونى ، فان بين جنبى علوما كالبحار الزواخر ( از من بپرسيد پيش از آن كه مرا از دست بدهيد ، كه ميان دو پهلوى من درياهاى خروشانى از علم و دانش موج مى زند ) ، و مانند آنچه از معارف و حكمتها در تأويلات و اسرار كتاب خدا از اولاد او امامان هدايت عليهم السلام صدور يافته است [1] .
12 - ابوحيان اندلسى گويد : قتاده گفته است : ( مراد ، افرادى مانند عبد الله بن سلام و تميم دارى و سلمان فارسى است ) . و مجاهد گفته است : ( فقط عبد الله بن سلام است ) . اما اين دو نظريه درست در نمى آيد مگر آن كه آيه مدنى باشد در حالى كه جمهور دانشمندان معتقدند كه آيه مكى است . و محمد بن حنفيه و امام باقر عليه السلام گفته اند : او على بن ابى طالب عليه السلام است [2] .

[1] - ر . ك : ينابيع المودة / 102 - 105 .
[2] - تفسير البحر المحيط 5 / 401 .

274