و كانت رسول الله - صلَّى الله عليه و آله - يقول : في دعائه اللهمّ اغفر لي كلّ ذنب علىّ * ( إِنَّكَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ ) * . و قيل انّ إبليس قال و عزّتك لا أزال اغوى و ادعوا ابن آدم على المعصية ما دامت الرّوح في بدنه . فقال الله تعالى : بعزّتى و جلالي لا امنعه التّوبة حتّى يعزب بروحه . و ما يقبض الله عبدا الَّا بعد ان يعلم انه لا يتوب لو أبقاه كما اخبر سبحانه عن جواب أهل النّار من قولهم : * ( رَبَّنا أَخْرِجْنا نَعْمَلْ صالِحاً غَيْرَ الَّذِي كُنَّا نَعْمَلُ أَ وَلَمْ نُعَمِّرْكُمْ ما يَتَذَكَّرُ فِيه مَنْ تَذَكَّرَ وَجاءَكُمُ النَّذِيرُ ) * [1] * ( وَلَوْ تَرى إِذْ وُقِفُوا عَلَى النَّارِ فَقالُوا يا لَيْتَنا نُرَدُّ وَلا نُكَذِّبَ بِآياتِ رَبِّنا وَنَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ بَلْ بَدا لَهُمْ ما كانُوا يُخْفُونَ مِنْ قَبْلُ وَلَوْ رُدُّوا لَعادُوا لِما نُهُوا عَنْه وَإِنَّهُمْ لَكاذِبُونَ ) * [2] .
حضرت رسول خدا - صلَّى الله عليه و آله - در دعاى خود مىفرمود و به درگاه خداى متعال عرضه مىداشت : خدايا بيامرز براي من هر گناهى كه بر من هست ! به درستى كه تو بسيار قبولكنندهء توبه هستى و به بندگان خود مهربانى .
و گفته شده كه : إبليس ملعون گفت قسم به عزت تو دست از گمراه كردن بر ندارم و فرزند آدم را به سوى گناه بخوانم تا روح در بدن اوست . پس خداى متعال جلَّت عظمته فرمود : به عزت و جلال خودم بنده‌ام را از توبه منع نمىكنم تا روح از بدن أو خارج شود .
و خدا هيچ بنده اى را قبض روح نمىفرمايد مگر بعد از آن كه بداند اگر أو را باقي بدارد . توبه نمىكند ، همچنان كه خداى متعال

[1] سورهء فاطر ، آيهء 37 .
[2] سورهء انعام ، آيهء 27 - 28 .

182