نازل شد ، پيامبر فرمود : خداوند مرا به تمام صفات پسنديده ادب نمود . [1] بهترين افرادى كه ادب را نسبت به خدا مراعات كردند ، انبيا و اوصياء و كسانى است كه رفتارشان شبيه آنها است و بالاتر از همهء آنان پيغمبر اسلام صلَّى الله عليه و آله و سلم بود كه خداوند در باره‌اش فرمود : تو داراى خلقى عظيم و بزرگ هستى . [2] حضرت امير عليه السّلام به فرزندش حسن عليه السّلام وصيّت كرد كه : پسرم بهره و سهم خود را از ادب به طور شايسته برگير و دل را براى ادب آماده كن ، زيرا دل بزرگتر از اين است كه پليدى در آن وارد گردد .
بدان كه هر گاه فقير شوى ، ادب تو را بىنياز خواهد ساخت و مىتوانى به راحتى زندگى كنى و اگر به شهرهاى غربت هم بروى دوست و همراه تو است فرزندم ! ادب سبب ازدياد خرد [3] و پاكى و زيركى قلب است و منشأ فضل و برترى و جوانمردى است .
بدان كه دوست واقعى براى كسى به واسطهء مال و رياست پيدا نمىشود بلكه ادب است كه تكيه‌گاه مرد و دليل عقل و راهبر صفات پسنديده و اخلاق نيكوى اوست و هر كس فاقد ادب است ، حيوانى بيش نيست . [4] حضرت جواد عليه السّلام مىفرمود : هر وقت دو نفر در يك جا اجتماع كنند ، آن كس كه ادبش بيشتر است ، نزد خدا برتر است ، عرض شد : يا ابن رسول الله ، برترى آن را نزد مردم مىدانيم ، ولى برترى آن نزد خدا چيست ؟

[1] قال النبى صلَّى اللَّه عليه و آله و سلم : ادّبنى ربّى بمكارم الاخلاق .
[2] قلم / 5 .
[3] علَّامه شعرانى : لقاح به كسر نطفه و به فتح عملى است كه در درخت خرما براى ثمر دادن صورت مىگيرد .
[4] قال علىّ عليه السّلام : و ما الانسان لو لا الادب الَّا بهيمة مهملة .

428